Όταν τα games συναντιούνται στη γειτονιά
Θυμάστε την τελευταία φορά που παίξατε κάτι με τους φίλους σας και δεν περιλάμβανε κάποια σύνδεση μέσω internet; Όχι, η μπάλα στο 5×5 δε μετράει. Μιλάμε για παιχνίδια της γειτονιάς, όπως το κυνηγητό, ή το κυνήγι θησαυρού, ή δεκάδες άλλα που έχουμε συνδέσει με την παιδική μας ηλικία. Προφανώς πάει αρκετός καιρός, έτσι; Αυτά είναι για μικρά παιδάκια! Χμ, κοίτα να δεις που κάποιοι το λένε αυτό και για τα αγαπημένα μας videogames…
Το Athens Plaython είναι μια Αστική Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση, με σκοπό να προσαρμόσει το ομαδικό παιχνίδι στη σύγχρονη εποχή, συνδυάζοντας το παραδοσιακό game design με hi-tech μέσα, όπως τα smartphones και τα laptops. Μέσα από ποικιλία παιχνιδιών δρόμου, αλλά και εργαστηρίων δημιουργίας νέων παιχνιδιών, φέρνει κοντά όσους ενδιαφέρονται για το παιχνίδι, ανεξάρτητα από τη μορφή που αυτό παίρνει και τον σκοπό που έχει. Το GameOver μίλησε με την Χλόη Βαρελίδη, μία από τους ιδρυτές του Athens Plaython, για να μάθουμε περισσότερα για την πρωτοβουλία αυτή, με την ευκαιρία του πρώτου φεστιβάλ Athens Plaython που θα γίνει στις 29-30 Σεπτεμβρίου στην Τεχνόπολη στο Γκάζι.
Η Χλόη είναι game designer, και έχει εφαρμόσει τις ιδέες της με πολλαπλούς τρόπους στη Νέα Υόρκη, όπου κατοικεί. Ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη και διευθύντρια δημιουργικού στο σχολείο Quest to Learn, μία πρωτοπόρα ενέργεια για την μάθηση μέσω παιχνιδιού. “Ήταν ένα game studio μέσα στο σχολείο,” μάς λέει. “Ονομαζόταν mission labs, γιατί ουσιαστικά σχεδιάζαμε missions για τα παιδιά, και είχαμε 4-5 game designers που δούλευαν καθημερινά με τους δασκάλους, για να φτιάξουμε ένα πρόγραμμα σπουδών που να βασίζεται σε παιχνίδια.”
Τέτοιες πρωτοβουλίες πολλές φορές φέρνουν αρνητικούς συνειρμούς, εκπαιδευτικά παιχνίδια που τελικά ούτε εκπαιδεύουν ούτε διασκεδάζουν, και φυσικά το μισητό φάντασμα του gamification, που κατέληξε να αποτελεί φθηνή προσπάθεια του marketing να αναμειχθεί με τα παιχνίδια, χωρίς να υπάρχει φροντίδα για την παραγωγή διασκεδαστικών, άρτιων παιχνιδιών. “Όλα αυτά εμείς τα κάναμε πριν γίνει μόδα το gamification,” ξεκαθαρίζει η Χλόη. “Καμμιά φορά, μάλιστα, αισθάνομαι σαν να πρέπει να απολογηθώ γι’αυτά που κάνω! Έχω παρατηρήσει τον τελευταίο χρόνο ότι λέω πως δουλεύω πάνω στα παιχνίδια και στη μάθηση, όχι στο gamification, ούτε σε εκπαιδευτικά παιχνίδια.”
Η παρεξήγηση, σύμφωνα με τη Χλόη, βρίσκεται στην αποτυχία κάποιων να κατανοήσουν τι συνιστά ένα καλό παιχνίδι. “Νομίζω ότι ο κόσμος μαθαίνει σιγά-σιγά ότι δεν είναι μόνο τα leaderboards, τα achievements και τα badges που κάνουν το καλό παιχνίδι,” λέει. “Αν το σκεφτείς, αυτά στην πραγματικότητα είναι το λιγότερο που σε ενδιαφέρει. Σου αρέσει βέβαια να κάνεις το hi-score σου σε ένα arcade game, αλλά δεν είναι αυτός ο κύριος λόγος που παίζεις, είναι μόνο ένας από αυτούς.”
Εργαλεία όπως το Little Big Planet και το Minecraft αποδείχθηκαν πολύτιμα στη δουλειά αυτή, σύμφωνα με την Χλόη. “Κάτι που παρατήρησα, όταν με τα παιδιά σχεδιάζαμε τα δικά τους παιχνίδια με το LBP, ήταν ότι τα παιδιά έχουν μια τρομερή ικανότητα να μεταφέρονται από πράγματα που έχουν κάνει με τα χέρια τους, σχέδια στο χαρτί κλπ., σε αυτό που κάνουν στην οθόνη. Είναι, επίσης, ένας πολύ καλός τρόπος να διδάξεις μερικές βασικές αρχές προγραμματισμού, αλλά και συνεργασία, feedback κλπ.”
Μετά το Quest to Learn, η Χλόη απασχολήθηκε στο ίδρυμα Mozilla, ως σχεδιάστρια παιχνιδιών και ψηφιακών εφαρμογών, όπου και παραμένει μέχρι σήμερα. Και κάπου μέσα σε όλα αυτά, βρήκε το χρόνο και τη διάθεση, μαζί με την Άρτεμη Παπαγεωργίου και την Μαρία Σαριδάκη, να ξεκινήσουν το Athens Plaython. “Είναι η δικαιολογία να έρχομαι στην Αθήνα,” λέει γελώντας η Χλόη. “Ήταν μια ιδέα που είχαμε πίνοντας καφέ με την Άρτεμη, η οποία ασχολείται πιο πολύ με διαδραστικές εγκαταστάσεις και τέτοια, εγώ είμαι πιο πολύ των παιχνιδιών.
“Η ιδέα βασίστηκε σε ένα φεστιβάλ που έγινε στη Νέα Υόρκη, το Come Out and Play. Η Νέα Υόρκη γενικά έχει μια πολύ μικρή game design σκηνή, και γνωριζόμαστε όλοι μεταξύ μας, λίγο-πολύ. Και μέσω ενός φίλου μου ο οποίος συμμετέχει στο Come Out and Play εκεί, είχα την ιδέα να κάνω κάτι αντίστοιχο στην Αθήνα.”
{PAGE_BREAK}
Το Athens Plaython έκανε δειλά-δειλά τα πρώτα του βήματα με ένα πάρτυ στο K44, στο Γκάζι. Η ομάδα δεν ήταν σίγουρη τι ακριβώς να περιμένει, αλλά ήθελε να δοκιμάσει τα νερά. “Στη Νέα Υόρκη ο κόσμος είναι αυθόρμητος, δεν έχει πρόβλημα να βγει έξω και να παίξει,” λέει η Χλόη. “Στην Ελλάδα είναι λίγο αυτή η σοβαρότητα που έχουμε, ο κόσμος ντρέπεται λίγο να βγει να κάνει βλακείες. Αλλά είπαμε ΟΚ, ας κάνουμε ένα πάρτυ για να δούμε πώς θα πάει. Στήσαμε το πάρτυ, καλέσαμε και φίλους μας από το εξωτερικό που ξέραμε ότι φτιάχνουν ωραία παιχνίδια (ένα από αυτά ήταν το περίφημο Johann Sebastian Joust της Die Gute Fabrik, που έχει κάνει πάταγο από τις ευρωπαϊκές εκθέσεις μέχρι και την PAX), και βλέπουμε.”
Η ανταπόκριση του κόσμου εξέπληξε τους πάντες. “Είχαμε ένα σωρό εθελοντές, καταρχήν. Εγώ εξεπλάγην πολύ μ’αυτό,” λέει η Χλόη. “Επίσης, κάναμε ένα εργαστήρι για παιδάκια το απόγευμα πριν το πάρτυ, και έγινε sold out – αναγκαζόμασταν να διώχνουμε κόσμο στην πόρτα. Δεν το περιμέναμε. Και κατά τη διάρκεια του πάρτυ έγινε χαμός, το K44 γέμισε και έπαιζαν όλοι με ενθουσιασμό, από μεγάλους μέχρι πιτσιρίκια.”
Η επιτυχία του πάρτυ έδωσε θάρρος στην ομάδα για να οργανώσει το πρώτο της φεστιβάλ. “Είναι δύο μέρες γεμάτες παιχνίδια,” λέει η Χλόη. “Ο χώρος στο Γκάζι προσφέρεται, γιατί είναι κλειστός και ελέγχεται εύκολα, οπότε μπορούμε να έχουμε παιχνίδια που θα φέρουμε απ’έξω, αλλά και παιχνίδια που σχεδίασε ο κόσμος για το διαγωνισμό μας.” Το open call του Athens Plaython για την κατάθεση ιδεών για παιχνίδια ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο, και τα παιχνίδια που θα συμπεριληφθούν στο φεστιβάλ, θα διαγωνιστούν για τον τίτλο του Best in Fest, με το νικητή να ταξιδεύει στο Gamecity Festival του Nottingham στην Αγγλία, του μεγαλύτερου φεστιβάλ παιχνιδιών της χώρας.
Παράλληλα, θα υπάρχουν εργαστήρια που θα διδάσκουν συναρπαστικές μεθόδους storytelling, game design και κατασκευών, όπως το Hippokampos in the Grey Matter, που δείχνει πώς να σχεδιάζει κανείς το δικό του παιχνίδι μνήμης χρησιμοποιώντας ένα smartphone, ή το Speaker Jam Session, όπου μπορεί κανείς να μάθει να φτιάχνει το δικό του ενισχυτή και ηχείο με απλά ηλεκτρονικά εξαρτήματα.
Μπορεί, λοιπόν, οποιοσδήποτε να γίνει game designer; Το Athens Plaython θέλει να δείξει ότι όλοι μπορούν να παίζουν και όλοι μπορούν να σχεδιάζουν παιχνίδια. “Νομίζω ότι όλοι μας είμαστε λίγο σχεδιαστές παιχνιδιών,” υποστηρίζει η Χλόη. “Αν το σκεφτείς, από όταν είμαστε μωρά, αυτό που κάνουμε είναι να παίζουμε με διάφορα πράγματα γύρω μας, κυρίως για να τα ανακαλύψουμε, κάνουμε πειράματα. Το παιδάκι βάζει τον ένα κύβο πάνω από τον άλλο για να δει μέχρι πόσους κύβους μπορεί να στοιβάξει. Όταν είμαστε πιο μεγάλοι, αρχίζουμε να παίζουμε π.χ. κυνηγητό και μπαίνουν άλλα πράγματα στη μέση, κοινωνικοί κανόνες, μαθαίνουμε τι είναι σωστό και τι όχι, αναθέτουμε ρόλους.
“Το να σχεδιάζεις ένα παιχνίδι, είναι να κατασκευάζεις ένα σύστημα, είναι λίγο σαν μαθηματικά. Έχεις ένα πρόβλημα να λύσεις και το κάνεις με διάφορους τρόπους, στρατηγικές κλπ. Από εκεί και πέρα, το να σχεδιάσεις ένα παιχνίδι είναι ένας τρόπος να συνδυάζεις τη δημιουργική σου πλευρά με την πρακτική – να ερμηνεύεις τον κόσμο γύρω σου. Και φυσικά, πρέπει να φτιάξεις πρώτα ένα κακό παιχνίδι, γιατί έχεις πολλά πράγματα να σκεφτείς – εγώ μόνο αφού έφτιαξα δέκα κακά παιχνίδια, έφτιαξα τελικά ένα με το οποίο ήμουν ευχαριστημένη.
Πρέπει, λοιπόν, να παίζεις πολλά παιχνίδια, να φτιάχνεις πολλά παιχνίδια και το πιο σημαντικό, να παίζεις τα παιχνίδια σου με άλλους, να κάνεις playtesting. Μόνο τότε μπορείς να δεις πώς λειτουργούν. Και είναι μια δουλειά που δεν τελειώνει ποτέ, πάντα προσθέτεις κάτι νέο, κάτι αλλάζεις, κάτι δοκιμάζεις… ακόμα και στα παιδιά που έφτιαξαν το Skyrim αν μιλήσεις, θα σου πουν το ίδιο!” Δεν είναι περίεργο που η Χλόη αναφέρει το Skyrim, καθώς τέτοιου είδους sandbox παιχνίδια βρίσκονται πολύ κοντά στις προτιμήσεις της και στην προσέγγιση που έχει στο gaming.
“Μου αρέσει πολύ να περιπλανιέμαι σε αυτά τα παιχνίδια – το ίδιο έκανα και με το Red Dead Redemption, το οποίο έχει απίστευτα τοπία, όπου έπαιρνα απλώς το άλογό μου και πήγαινα! Αλλά το Skyrim μου αρέσει περισσότερο γιατί έχει τόσες πολλές διαφορετικές παραμέτρους – το σύστημα της μαγείας και της αλχημείας, ας πούμε. Έχεις τόσες πολλές επιλογές σαν παίκτης. Και αποφασίσαμε με το φίλο μου ότι ΟΚ, δεν θα το αφήσουμε να μας καταπιεί, θα του αφιερώσουμε απλώς μια Κυριακή. Και η Κυριακή βέβαια εννοείται ότι έγινε τελικά Δευτέρα, και συνέχισε, κι εγώ βρέθηκα να αναρωτιέμαι, πώς θα μπορούσα να πω ότι αυτό είναι έρευνα για δουλειά; [Γέλια]”
Η Τεχνόπολη στο Γκάζι δεν έχει, βέβαια, την έκταση της Skyrim, ούτε κυκλοφορούν μέσα της γίγαντες και τσαντισμένοι δράκοι, αλλά όποιος θέλει να δοκιμάσει μια διαφορετική προσέγγιση στο gaming, να γελάσει με τον εαυτό του και με τους άλλους και να ζήσει μια νέα εμπειρία, δεν θα χάσει να επισκεφθεί το Athens Plaython Festival στις 29 και 30 Σεπτεμβρίου. Η είσοδος θα κοστίζει 3€, για να συμμετέχει κανείς σε όλες τις εκδηλώσεις του φεστιβάλ.
Μιχάλης Τέγος
{nomultithumb}
