Στη μάχη του Xenoblade Chronicles X συμμετέχουν ως και τέσσερις χαρακτήρες, που ενθαρρύνονται κατά τη διάρκεια της μάχης μέσω των Soul Voices. Με αυτά, αν ενεργοποιηθούν σωστά, μπορούμε να γιατρευτούμε ή επιπλέον να παρέχουν κάποια προσωρινή ενίσχυση (buffs) στα στατιστικά μας. Στιγμιαία ανά τις μάχες εμφανίζεται και το Soul Challenge. Μέσω αυτού καλούμαστε να πατήσουμε το κουμπί B σε σωστό χρονικό σημείο, ώστε να μπορούμε να αυξήσουμε το Morale Level για να αποκτήσουμε το πλεονέκτημα στη μάχη. Επιπλέον, υπάρχουν και οι γνώστες τακτικές και arts, μέσω των οποίων μπορούμε να ρίξουμε (topple) κάποιον εχθρό, ώστε να πραγματοποιήσουμε μεγαλύτερη ζημιά, ενώ τα Tension Points συλλέγονται ανάλογα με το πόσες επιθέσεις εκτελούμε στο auto attack και μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να αναστήσουμε κάποιον χαρακτήρα.
Τέλος, στη μάχη ελέγχουμε ένα χαρακτήρα ως party leader, τον οποίο επιλέγουμε εμείς, ενώ μπορούμε να δώσουμε κάποιες εντολές για το πώς θα κινηθούν οι σύντροφοι μας. Αν αυτός ο party leader πεθάνει δεν εμφανίζεται κάποιο μήνυμα “Game Over”, αφού είτε μπορούμε να περιμένουμε 30 δευτερόλεπτα για να μας αναστήσει κάποιος από τους συντρόφους μας είτε μπορούμε να αναστηθούμε άμεσα σε μια προηγούμενη τοποθεσία με το μόνο κόστος να είναι ο μηδενισμός των Tension Points για όλη την ομάδα. Στη συνέχεια έχουμε την τροποποίηση των χαρακτήρων, μέσω της οποίας μπορούμε να αναβαθμίσουμε τα arts όλων των πολεμιστών με τα αντίστοιχα Battle Points (BP) που συλλέγουμε μετά τη νίκη σε κάθε μάχη. Παράλληλα, μπορούμε να αλλάξουμε την ειδικότητα (Class) μόνο του χαρακτήρα μας. Αυτές οι αλλαγές είναι απαραίτητες για την εκμάθηση νέων arts, αλλά και για να στήσουμε το χαρακτήρα μας ανάλογα με τον τρόπο που παίζουμε.
Η κάθε ειδικότητα χειρίζεται δύο όπλα και χωρίζεται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες (Striker, Commado, Enforcer) με την κάθε μια να παρέχει τα δικά της όπλα. Για παράδειγμα, ο Commando να μπορεί να χειριστεί διπλά ξίφη και διπλά πιστόλια (Dual Swords & Guns) κ.ο.κ. Εφόσον ο παίκτης φτάσει το μέγιστο επίπεδο (Level 10) στην ειδικότητα που έχει επιλέξει, γίνονται διαθέσιμες νέες υποκατηγορίες ή μπορεί να επιλέξει κάποια άλλη, χωρίς βέβαια να χάσει αυτά που απέκτησε από την προηγούμενη ειδικότητα. Εδώ διαπιστώσαμε ότι υπάρχει αρκετά ωφέλιμη και ουσιαστική τροποποίηση χαρακτήρα, ώστε ο καθένας να μπορεί να φέρει το παιχνίδι στα μετρά του. Τέλος, υπάρχουν και καταστήματα για εξοπλισμό χαρακτήρων και Skells, από όπου μπορεί κάποιος να αγοράσει όπλα και πανοπλίες ή να τροποποιήσει τον υπάρχοντα εξοπλισμό του για καλύτερα αποτελέσματα. Μολονότι υπάρχει ένα Save File διαθέσιμο και οι επιλογές είναι πάρα πολλές -divisions, classes- σίγουρα δεν χρειάζεται επιπλέον playthrough από την αρχή, εφόσον παρέχεται η ελευθερία να αλλάξετε στο Avatar σας classes και Divisions ανά πάσα στιγμή.
Ο χάρτης του Xenoblade Chronicles X χωρίζεται σε πέντε βασικές περιοχές. Η κάθε περιοχή είναι τεράστια σε μέγεθος, όπως εξάλλου μας είχε συνηθίσει και το Xenoblade Chronicles, με τη μονή διάφορα πως χωρίζεται σε Segments (τμήματα). Εντός αυτών θα ανακαλύψετε -εκτός των διαφορετικών Indigens (τέρατα) που κατοικούν εκεί- όμορφα τοπία, που έχουν θησαυρούς, αποστολές μεταξύ των χαρακτήρων και άλλα. Το ταξίδι στο χάρτη γίνεται με τους εξής τρόπους: με τον παραδοσιακό τρόπο περπατήματος, ο οποίος είναι αρκετά ευχάριστος λόγω της ύπαρξης Sprint, με τη μέθοδο του fast travel (εφόσον έχετε εξερευνήσει τα Segments (τμήματα) του χάρτη) και με με τα Skells. Επίσης, υπάρχει εναλλαγή ημεράς/ νύχτας και αλλαγή καιρικών συνθηκών. Με την εναλλαγή ημέρας σε νύχτα, εκτός από τις συναντήσεις δυνατότερων τεράτων, θα κυκλοφορούν και διαφορετικοί πολίτες και χαρακτήρες στην πόλη του NLA ώστε να σας δίνουν κάποιες πληροφορίες ή side quests.
Αν και το μέγεθος του χάρτη στο Chronicles X είναι τεράστιο, αυτό δεν λειτουργεί πάντα θετικά -όπως και σε αρκετά από αυτού του τύπου τα παιχνίδια. Αναπόφευκτα, ένας κόσμος τόσο ευρύς θα συνοδεύεται από πανομοιότυπα side quests, και δυστυχώς έτσι ακριβώς συμβαίνει στην περίπτωση του νέου Xenoblade. Με το ξεκίνημα της περιήγησης στο New L.A. γίνονται διαθέσιμα περίπου 20 side quests, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι ισομοιρασμένα σε τρεις κατηγορίες -τα κλασικά “σκότωσε το τέρας” (Bounty) και “βρες το αντικείμενο” (Gathering), ενώ κάποια ολοκληρώνονται αυτόματα, μιλώντας στους πολίτες της πόλης (Social). Αυτά τα quests υπάρχουν ώστε να γίνει το απαραίτητο grinding και να προχωρήσουμε την ιστορία. Όμως, το πλήθος των Side quests που υπάρχουν στην πόλη αλλά και στον χάρτη, οδηγεί σε μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία, που μπορεί μεν να είναι ευχάριστη λόγω του απολαυστικού gameplay, αλλά παραμένει δίχως ουσία και “ψυχή” ως διαδικασία.
Τα πλάσματα που κατοικούν στον κόσμο της Mira διαφέρουν μεταξύ τους, με κάποιους εχθρούς να είναι ήρεμοι και κάποιους άλλους να επιτίθενται μόλις βρεθούμε στο οπτικό τους πεδίο. Εκτός αυτών υπάρχουν και εχθροί “ηχητικού” τύπου, που μας καταδιώκουν αν προξενήσουμε κάποιο θόρυβο -όπως γινόταν και στην περίπτωση του Chronicles. Υπάρχουν βεβαίως και τα δυνατότερα και μεγαλύτερα σε μέγεθος τέρατα που περιπλανώνται, τα οποία δεν αντιμετωπίζονται στην πρώτη συνάντηση. Επιπλέον, υπάρχουν και τα Tyrants -τα οποία είναι επί της ουσίας mini-boss μάχες- που αποτελούν απειλή για την ανθρωπότητα και έχουν ιδιαίτερες ικανότητες σε σχέση με το μεταξύ τους είδος. Ωστόσο, οι ανταμοιβές που δίνουν είναι μεγαλύτερες λόγω του αριθμού των online μας συμμάχων που έχουν νικήσει. Τέλος, υπάρχουν και οι γιγαντιαίοι εχθροί, οι οποίοι για να νικηθούν μπορεί να χρειαστούν μέχρι και 32 άτομα στη μάχη.
Μια ευχάριστη προσθήκη στη δομή του τίτλου αποτελούν τα Skells, τα οποία γίνονται διαθέσιμα στην πορεία του παιχνιδιού. Τα Skells είναι τα οπλισμένα mechs (παρόμοια με αυτά που γνωρίσαμε στα Xenogears και Xenosaga), που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είτε για μάχη είτε για την πλοήγησή μας στον πλανήτη. Αυτά έχουν τα δικά τους επίπεδα -ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται οι χαρακτήρες μας-, ενώ τα όπλα που μπορούμε να εξοπλίσουμε ανά χέρι φτάνουν τα τέσσερα και είναι ξίφη, πολυβόλα laser, πύραυλοι κ.λπ. Η μάχη με τα Skells δεν διαφέρει και πολύ από την κανονική. Τα arts υπάρχουν και ενεργοποιούνται αναλόγως τα όπλα με τα οποία εξοπλίσαμε τα mechs μας, ενώ κατά τη διάρκεια της μάχης τα Skelss καταναλώνουν καύσιμα ή μπορεί να υποστούν ζημιές (όπως να καταστραφούν τα χέρια τους και να μην μπορούν να επιτεθούν). Ωστόσο, όλα αυτά επιδιορθώνονται στα καταστήματα του NLA.