Γιατί δε μας φτάνει να πληρώνουμε αυτά που πληρώναμε…
Έχει δεν έχει δυο βδομάδες που είχα μια μεγάλη όρεξη να παίξω ένα παραδοσιακό RTS. Να νιώσω την ικανοποίηση της εξέλιξης ενός playing session με τη γνωστή συνταγή των θρυλικών Age of Empires, Empire Earth και φυσικά του προγόνου όλων, του Dune II. Μην έχοντας χρόνο να στηθώ μπροστά στον υπολογιστή, χάζευα τις πολύ ελκυστικές προτάσεις στις mobile οθόνες. Παιχνίδια που παρουσίαζαν τις παραπάνω ποιότητες και διαφήμιζαν το περιεχόμενό τους με τρόπο που φάνταζε άμεσα προσβάσιμο. Οι δε κριτικές; Στ’ άστρα! 4.5 στα 5, σα να λέμε 9/10 και βάλε… Όμως από πίσω υπάρχει η πικρή πραγματικότητα που λίγο, πολύ όλοι ξέρουμε:
Το γεγονός ότι για να προχωρήσεις στο παιχνίδι μετά από την πρώτη μισή ώρα ενασχόλησης θα πρέπει να περιμένεις 16 ώρες για την αναβάθμιση του town hall ή του χτισίματος των καινούριων barracks. Φυσικά κάτι τέτοιο καταστρέφει το gameplay ολοκληρωτικά, μιας και κανείς δε μπορεί να επιστρέφει στο παιχνίδι μια φορά τη μέρα, να κάνει μια επιλογή και να περιμένει μέχρι την μεθεπόμενη νύχτα για να συνεχίσει. “Γιατρειά” υπάρχει βέβαια! Το παιχνίδι εξωθεί τον παίκτη στο να ξοδέψει κάποιο in-game currency, εύκολα αποκτήσιμο σε αυτήν την πρώτη μισή ώρα προκειμένου η αναβάθμιση να γίνει στιγμιαία, όπως ήταν μέχρι τώρα φυσιολογικό.
Μετά από το σημείο αυτό οι απαιτούμενοι χρόνοι αναβάθμισης αυξάνονται ραγδαία και το currency έρχεται με το σταγονόμετρο. Τί μπορεί να κάνει κανείς για να συνεχίσει να παίζει; Μα φυσικά να πληρώσει αληθινά λεφτά, ένα μικροποσό μωρέ, 2-3 ευρουλάκια, για να πάρει κρύσταλλους, χρυσό, μπουρμπούτσαλα και να επιτρέψει στον εαυτό του να παίζει. Μια αποτελεσματικότατη αλυσίδα εξώθησης του παίκτη προς το πορτοφόλι του, που δε στηλιτεύεται παρά από λίγους για δύο κυριότερους λόγους:
Πρώτον, ότι μέσα στο πρώτο μισάωρο το παιχνίδι θα “ενοχλήσει” τον παίκτη τέσσερις φορές για να αφήσει ένα review (συχνά παραπέμποντας στο πεντάστερο) κι αυτός θα το κάνει προκειμένου να τον αφήσουν ήσυχο να… παίξει. Θα βάλει τα αστέρια γρήγορα-γρήγορα, δε θα γράψει κουβέντα και θα συνεχίσει το “παίξιμο”. Ο δεύτερος είναι ότι έχει γίνει πλέον νόρμα. Είναι φυσιολογικό στη συνείδηση εκατομμυρίων και δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων που παίζουν παιχνίδια στο κινητό τους και η κατάσταση, φυσικά, δε θα αλλάξει ποτέ. Οι εταιρίες, κρυμμένες πίσω από ένα χοντρό δάχτυλο που λέγεται “Αφού σου δίνω δωρεάν το παιχνίδι, δεν πρέπει κι εγώ να βγάλω από κάπου τα λεφτά μου;”, προφανώς κερδίζουν από το μοντέλο αυτό, γιατί προφανώς υπάρχουν άνθρωποι που δε διστάζουν να πληρώσουν για να παίξουν, όχι απλά να κερδίσουν.
Ας είναι, σκέφτομαι. Ας μην παίξω στο κινητό κι ας εξοικονομήσω από κάπου χρόνο για να κάτσω στο PC και να παίξω όπως πρέπει. Όπως ξέρω, όπως είναι φυσιολογικό… άσχετα αν αυτό το τελευταίο αλλάζει εύκολα απ’ ό,τι φαίνεται. Στο κάτω κάτω της γραφής, εκεί τα πράγματα είναι ακόμα… παραδοσιακά. Ή μήπως όχι; Ή μήπως ο χρυσοφόρος αυτός μηχανισμός βρήκε τρόπο να περάσει και στο “αγνό” gaming του PC και των κονσολών; Όλοι θέλουν να βγάλουν λεφτά – κι αυτοί ψυχή έχουν. Ειδικά όταν ο PC-Console gamer δεν αρκείται να δίνει χρήματα μια φορά στο παιχνίδι, κι αποφασίζει να το πληρώνει ξανά και ξανά, αγοράζοντας DLC και remasters (ναι, ναι, μη στραβώνουμε, εμείς δώσαμε δικαιώματα).
Ιδού λοιπόν τα microtransactions στο “αγνό” (από εδώ και πέρα) gaming. Ιδού και η μορφή τους, τα loot crates. Το φαινόμενο δεν εμφανίζεται φέτος για πρώτη φορά, αλλά βρίσκεται σε έξαρση το 2017, καθώς υιοθετείται από μεγάλα franchises. Πρώτο και καλύτερο το Forza Motorsport 7, που αποφάσισε να περιλάβει content (random όπως το ονομάζουν) μέσα σε loot crates, που αποκτούνται με in-game currency. Είναι τόσο κακό αυτό; Αν παρέμενε σε αυτήν την απλότητα, τότε ίσως όχι. Τελικά όμως είναι και παραείναι, καθώς η Turn 10 δήλωσε πώς μελλοντικά τα crates αυτά (prize crates στο παιχνίδι) θα αποκτούνται και με ένα άλλο είδος in-game currency, που όμως θα μπορεί να αποκτηθεί τόσο “παικτικά”, όσο και με πραγματικά χρήματα. Συγκεκριμένα δήλωσαν στο Ars Technica:
“Once we confirm that the game economy is balanced and fun for our players out in the wild, we plan to offer Tokens [a real-money currency that works like CR] as a matter of player choice. Some players appreciate using Tokens as a way of gaining immediate access to content that may take many hours to acquire in the normal course of play. There will also be an option within the in-game menu to turn off Tokens entirely.”
Μεταφράστε το όπως θέλετε. Το δάκτυλο πίσω από το οποίο κρύβεται η εταιρία είναι ότι τα credits κερδίζονται εύκολα και στο παιχνίδι, ενώ το περιεχόμενο των crates είναι αισθητικό – ή μήπως όχι; Το φάσμα του κόστους για τα εν λόγω βραβεία ξεκινάει από τα 20.000 CR, που αποκτούνται από έναν-δυο νικηφόρους αγώνες, μέχρι τα 300.000. Το εύκολο ή δύσκολο γίνεται μετά υποκειμενικό. Αυτοί οι “some players” (some, όπως τα εκατομμύρια πρόθυμους του mobile gaming) ίσως βρουν πιο εύκολο το one-button transaction στο pay-pal. Επιπλέον, το περιεχόμενο δεν είναι καθαρά αισθητικό: μέσα στα crates – και μόνο σε αυτά – υπάρχουν mods που επιτρέπουν στον παίκτη να εφαρμόσει κάποιες ιδιαίτερες συνθήκες στον επόμενό του αγώνα. Μπορεί να εφαρμόσει νύχτα (άλλως δύσκολα διαθέσιμη) μέχρι και να αποδώσει έναν πολλαπλασιαστή κερδισμένων CR στον επόμενο αγώνα. Τι σημαίνει αυτό; Ότι επενδύετε credits για να κερδίσετε περισσότερα credits. Με άλλα λόγια – εμπόριο. Ο παίκτης από racer μεταβάλλεται σε “γερολαδά”, που μετράει τα “κουκιά” και ασχολείται με το κέρδος, παρά με τον αγώνα.
Είναι κακό αυτό; Θα το αποφασίσετε εσείς, με το πώς διαχειρίζεστε την τσέπη σας. Αθώο πάντως δεν είναι, μιας και η υπομονή ανταλλάσσεται με χρήμα. Μπορεί οι 30 αγώνες για τα credits που αντιστοιχούν σε ένα Lucky Prize Crate να μη σας φαίνονται πολλοί σήμερα, αύριο όμως, όταν γίνουν 100 ή 200, τι θα κάνετε; Θα πληρώσετε για το κουτί ή θα αγωνίζεστε κανένα 24ωρο για να να μαζέψετε τα credits; Το παιχνίδι έμμεσα ωθεί τον παίκτη προς την αγορά και η αλυσίδα που ακολουθείται στο mobile gaming είναι ήδη εμφανής. Επιπλέον, δεν υπάρχει και η δικαιολογία του “δωρεάν” τίτλου. Τον πληρώσαμε, έτσι δεν είναι; Προς τι λοιπόν απαιτείται επιπλέον κέρδος;
Αν ήταν μόνο το Forza θα λέγαμε για μεμονωμένο γεγονός, αλλά η καινούρια πανδημία είχε ήδη κι άλλο κρούσμα με το NBA 2K18. Εκεί υπάρχει ένα ακόμα in-game currency, το λεγόμενο Virtual Currency ή, αλλιώς, VC. Μια φαινομενικά μεγάλη ποσότητα VC προσφέρεται στον παίκτη εξ αρχής ενώ μπορεί να κερδίσει περισσότερο με κάθε αγώνα που παίζει – κι ακόμα περισσότερο αποδίδοντας καλά σε αυτόν. Μοιάζει τίμιο… Ας πάμε παρακάτω. Τα VC αυτά χρησιμοποιούνται για να αναβαθμίσουν τα ουσιαστικά στατιστικά του παίκτη (ποιοτική αναβάθμιση) αλλά και τα αισθητικά χαρακτηριστικά όπως κουρέματα, τατουάζ, dunk styles κλπ.
Πρακτικά, όμως, με τις αρχικές 6000 VC που προσφέρει το παιχνίδι μπορεί να αναβαθμίσει κανείς 2 επίπεδα, ενώ αν επιθυμήσει να στολίσει και τον χαρακτήρα του, τότε δε φτάνουν ούτε για “ζήτω”. Χρειάζεται μπόλικο grinding για να μαζευτεί όλο αυτό το ποσό κι αν ολοκληρωνόταν εδώ το πρόβλημα, τότε θα μιλούσαμε μονάχα για ένα broken μηχανισμό και θα ξεμπερδεύαμε. Όμως όχι! Με είκοσι ευρουλάκια (έχετε δώσει ήδη 60 για την απόκτηση του παιχνιδιού) αγοράζετε 75.000 VC. Καλό ε; Τώρα μπορώ να παίξω καλύτερα, να κερδίσω, να στολίσω… Ουπς, τελείωσαν! Άλλα είκοσι, λοιπόν και δεν πειράζει. Ούτως ή άλλως είχε τα VC σε προσφορά αυτή τη Δευτέρα, κι αντί για 75000 πήρα 100.000. Καταλαβαίνετε τι γίνεται ΚΑΙ εδώ; Βλέπετε την αλυσίδα των πληρωμών που κατακρίνουμε στο mobile;
Πάμε παρακάτω! Middle Earth: Shadow of War και τα μυαλά στα κάγκελα! Επιστροφή στην ονείρωξη της ψηφιακής υλοποίησης του υπ’ αριθμόν ένα κόσμου που θα θέλαμε όλοι (;) να ζούμε, τη Μέση-γη. Θα μπορούμε, λέει, να προσλάβουμε Orcs και Trolls ώστε να πολεμήσουν στο πλάι μας (lore-wise το αφήνω αυτό, προς το παρόν) χαρακτηριστικό που μπορεί να επιτευχθεί με gameplay μεθόδους. Θα μπορείτε, όμως, να το κάνετε ξοδεύοντας in-game currency ή πραγματικά λεφτά, προκειμένου να αποκτήσετε κάποια random από αυτά. Με μεθόδους δηλαδή εκτός gameplay. Παράλληλα, τρία παραδοσιακά PC-shooters έκαναν την εμφάνισή τους μέσα στο καλοκαίρι εμπλουτισμένα με δικές τους loot boxes εκδοχές. Αυτά είναι το Quake Champions, το Lawbreakers του Cliff Blezinski και ένα shooter που εξέδωσαν πρώην μέλη της Treyarch, το PWND. Δεν έχει σκοπό να αναλύσουμε το καθένα από αυτά, ούτε να ασχοληθούμε σε βάθος με το γεγονός ότι το φαινόμενο εμφανίστηκε και στο Star Wars Battlefront 2 και μαζεύτηκε άρον – άρον μετά τις αντιδράσεις, καθώς επίσης ότι υπάρχει κρούσμα και στο Assassin’s Creed Origins.
Είναι ώρα να τελειώσει το ρεπορτάζ και ν’ αρχίσουν οι “σκέψεις”, οι οποίες, φυσικά, είναι σκοτεινές και δυσοίωνες. Ανάθεμα, λοιπόν, στο ρημάδι το άλογο του Elder Scrolls και την πανοπλία του, που έπρεπε να πληρώσουμε για να την πάρουμε. Ανάθεμα, γιατί ανακάλυψαν έτσι τα “τσακάλια” του gaming ότι αν ζητήσουν κι άλλα λεφτά, θα βρεθούν άτομα για να τα δώσουν. Έτσι, οδηγηθήκαμε στα DLC. Γκρίνια και κράξιμο στην αρχή, νόρμα στη συνέχεια. Έτσι φτάσαμε και στα microtransactions. Γκρίνια και κράξιμο στην αρχή, θα γίνει νόρμα κι αυτό. Θα τα δεχόμαστε, όπως τα δέχονται ήδη οι δεκάδες εκατομμύρια downloaders των μεγάλων – υποτιθέμενα – mobile τίτλων. Θα μας φαίνεται φυσιολογικό.
This looks like a job for Graphic-Man! Φορώντας τη μπλούζα με το G, αναλαμβάνω τον άχαρο ρόλο του κράχτη, γιατί στο κάτω – κάτω της γραφής, εγώ ένα RTS ήθελα να παίξω, θυμάστε; Ένα μέρος μου απομένει να το παίξω, στο PC. Ακόμα τουλάχιστον. Μέχρι που η πανδημία εξαπλωθεί εντελώς και σ’ αυτό κι ο μόνος τρόπος για να παίξει κανείς είναι με μη gameplay μεθόδους: δηλαδή με το να πληρώνει παραπάνω. Γιατί αν μέχρι τώρα δεν αποδείχθηκε ότι τα microtransaction και τα loot boxes σκοτώνουν το gameplay, τότε δεν ξέρω τι άλλο έμεινε.
Γυρίζω στη δουλειά μου. Βγάζω τη μπλούζα, βάζω το σούπερ ηρωικό εσώρουχο από μέσα και φοράω τα γυαλιά μου, που με κρύβουν όλες τις υπόλοιπες ώρες από τον υπόλοιπο κόσμο. Περιμένω από την αφάνεια να δω τι θα κάνει η μάζα. Αν θα αντιληφθεί τον κίνδυνο ή αν θα τα θεωρήσει όλα “τρελές προφητείες” από μουσάτους ερημίτες ή κινδυνολογίες που μας ζητούν να σηκωθούμε από τους καναπέδες. Αν θα συνεχίσει η μάζα των “some players” να πληρώνει για το καθετί, αναγκάζοντας τους υπόλοιπους να περιμένουν τις εταιρίες να τους λυπηθούν. Πώς θα διαχειριστεί το δικό της gaming μέλλον – αλλά και το δικό μου.
