Εν μέσω μίας τυπικής ρετροσυζήτησης μέσα στο discord μας, βρέθηκα αντιμέτωπος με μία ανατριχιαστική φρέσκια ορολογία το “Boomer Shooter”. Ποιο σπίρτο ήταν άραγε ο εμπνευστής ενός τόσο λάθος όρου; Ποιο τζιμάνι influencer είπε “να, έτσι θα κερδίσω παραπάνω κλικ για την φατσάρα μου” και πέταξε αυτή την κοτσάνα μέσα στους αιθέρες; Και πάνω απ’ όλα, γιατί διάολε έπιασε;
Τα shooter στα οποία αναφέρεται αυτή η ορολογία δεν έχουν απολύτως τίποτα να κάνουν με τη γενιά των baby boomers. Οι εμπνευστές τους είναι από την Gen X γενιά και οι gamers που τα έπαιζαν ήταν Gen X και Millennials. Έδειχνες στα 90s σε έναν Baby Boomer το Doom και αμέσως σου έφερνε σπίτι τον παπά για αγιασμό και εξορκισμούς. Boomer Shooter και αηδίες. Ένας ήταν, είναι και θα είναι ο σωστός όρος για τα retro super fast shooter των 90s και αυτός είναι “DOOM CLONE”.
Όπως σήμερα λέμε “Soulsbourne” όλα τα παιχνίδια σε στυλ παρόμοιο με αυτό που θέσπισε η From Software με το Demon’s Souls, έτσι λέγαμε για πάρα πολλά χρόνια όλα τα FPS, που βλέποντας την τεράστια επιτυχία του Doom το 1993, έτρεξαν αμέσως να κάνουν κάτι παρόμοιο. Το αποτέλεσμα; Ντουζίνες και ντουζίνες από PC FPS και η μεγάλη αρχή ενός από τα πιο επιτυχημένα genre στην ιστορία του gaming. Προς τιμήν λοιπόν του Doom, που έκλεισε πλέον 30 χρόνια ζωής, ετοιμάσαμε μια λίστα με τα καλύτερα κλασικά Doom Clones που έχουν κυκλοφορήσει, προς επιμόρφωση όσων δεν τα χάρηκαν στην εποχή τους αλλά και ως παρότρυνση για Χριστουγεννιάτικο ρετρό κάψιμο.
ΥΓ: Η λίστα επίτηδες δεν συμπεριλαμβάνει σύγχρονα indies που έχουν εμνευστεί και αυτά από το είδος, καθώς θέλαμε να δώσουμε έμφαση αυτή τη φορά μόνο στα original, παλιά καλά Doom Clones.
Aliens vs. Predator (1999) – Rebellion Developments
Πολλά παιχνίδια προσπάθησαν να ζωντανέψουν την εμβληματική σύγκρουση ανάμεσα σε δύο από τα καλύτερα sci-fi monsters, Aliens και Predators, αλλά μάλλον μόνο η Rebellion Developments το κατάφερε όπως έπρεπε. Το Aliens vs. Predator δεν ήταν απλώς ένα παιχνίδι, ήταν μια εξερεύνηση πολλαπλών προοπτικών μέσα σε μια ενιαία αφήγηση, επιτρέποντας στον παίκτη να παίξει με όποια φυλή ήθελε (human marine, Alien, Predator) μέσα από εντελώς διαφορετικά campaigns.
Mια καθηλωτική και ποικιλόμορφη εμπειρία FPS μέσα στην πλούσια παράδοση του σύμπαντος αυτών των δύο σειρών και συνάμα μια καταιγιστική και ιδιαίτερα διαφορετική multiplayer εμπειρία καθώς ο κάθε παίκτης μπορούσε να είχε εντελώς διαφορετικό gameplay.
Blood (1997) – Monolith Productions
Το 1997, η Monolith Productions κυκλοφόρησε το Blood, μια απόδειξη της αφοσίωσης του στούντιο στα horror FPS. Διαποτισμένο με ένα μοναδικό μείγμα τρόμου και σκοτεινού μαύρου χιούμορ, το Blood μετέφερε τους παίκτες σε έναν ατμοσφαιρικό και ολότελα διαφορετικό κόσμο.
Η πλούσια γκάμα όπλων του και ο περίπλοκος σχεδιασμός του παιχνιδιού ήταν συστατικά που συνέβαλαν στη λατρεία του ανάμεσα στους λάτρεις του FPS. Η κληρονομιά του Blood εκτείνεται πέρα από την παραδοσιακή νόρμα, αποδεικνύοντας ότι ένα παιχνίδι θα μπορούσε να είναι τρομακτικό και ταυτόχρονα διαβολικά διασκεδαστικό.
Chex Quest (1996) – Digital Café
Ίσως η πιο ιδιότροπη προσέγγιση στο είδος των FPS για τη λίστα μας, το Chex Quest είναι μία από τις πιο περίεργες και ιδιαίτερες περιπτώσεις στο gaming. Δημιουργημένο στην αρχή ως ένα επιφανειακό διαφημιστικό υλικό για τα δημητριακά Chex, οι δημιουργοί δεν το είδαν ως μια απλή εργολαβία αλλά έβαλαν τα δυνατά τους για να προσφέρουν κάτι πράγματι ενδιαφέρον και το κυριότερο, φιλικό και προσβάσιμο και για μικρές ηλικίες.
Σε μια περίοδο που τα media σταύρωναν το gaming δεξιά-αριστερά ως σατανιστική προπαγάνδα, το Chex Quest ξεπερνούσε τα παραδοσιακά σκηνικά της βίας και αγκάλιασε με ευκολία ένα ευρύτερο κοινό.
Dark Forces (1995) – LucasArts
FPS και Star Wars; Ναι μεν υπήρχαν ντουζίνες από space shooters, αλλά το να δώσεις στο χέρι του παίκτη ένα blaster αντί για lightsaber, κάποτε φάνταζε ως ιεροσυλία. Το 1995 λοιπόν, η LucasArts παρουσίασε το Dark Forces, ένα συναρπαστικό FPS που βύθισε τους παίκτες στο extended universe του Star Wars (που στην προ…”Darth Mouse” εποχή, ήταν canon).
Το Dark Forces δεν ήταν απλώς ένα Doom με Star Wars skin, αλλά μια πραγματικά φρέσκια και καινοτόμος δημιουργία για το είδος. Με άψογο gameplay, υπέροχο σχεδιασμό επιπέδων αλλά και πλούσια ιστορία που έδενε άριστα μέσα στο σύμπαν, το Dark Forces έγινε ο πρόδρομος της πληθώρας παιχνιδιών με θέμα το Star Wars που θα ακολουθούσαν, επιδεικνύοντας την ικανότητα της LucasArts να μεταφέρει τους παίκτες σε αγαπημένα σύμπαντα με δεξιοτεχνία και φινέτσα.
Descent (1995) – Parallax Software
Ίσως το πιο διαφορετικό σε gameplay παιχνίδι της λίστας μας, το Descent ήταν ένα πρωτοποριακό shooter πρώτου προσώπου που ξέφυγε από τα συμβατικά πρότυπα χειρισμού των άλλων τίτλων. Τοποθετημένο μέσα σε φουτουριστικά ορυχεία γεμάτα με εχθρικά ρομπότ, το παιχνίδι προσέφερε στους παίκτες πρωτοφανή ελευθερία κινήσεων σε έναν τρισδιάστατο χώρο, μια επαναστατική ιδέα εκείνη την εποχή.
Πλοηγώντας ένα προσαρμόσιμο διαστημόπλοιο, οι παίκτες συμμετέχουν σε έντονες μάχες, λύνουν περίπλοκους γρίφους και εξερευνούν περίπλοκα τούνελ, σε έναν τίτλο που ξεπέρασε τα συμβατικά όρια του gaming και έθεσε νέα μέτρα και σταθμά.
Duke Nukem 3D (1996) – 3D Realms
Το αριστούργημα αυτό από την 3D Realms παρουσιάστηκε στον κόσμο του gaming το 1996 και παραμένει μια εμβληματική είσοδος στο πάνθεον των FPS. Αυτό το παιχνίδι είναι μια απόδειξη της καινοτομίας του στούντιο, συνδυάζοντας απρόσκοπτα το ασεβές χιούμορ, τη δυναμική διαδραστικότητα και την έντονη δράση.
Η υπερβολική και τρελή περσόνα του Duke Nukem, με τα αξέχαστα one-liners και puns, μετέτρεψε αυτό το παιχνίδι σε πολιτιστικό φαινόμενο. Και πέρα από το χιούμορ του, ο σχεδιασμός των επιπέδων του παιχνιδιού παραμένει ένα έργο τέχνης και ένα από τα χρυσά standards για τα retro FPS, με την 3D Realms να θέτει νέα standards δημιουργικότητας και διασκέδασης στο χώρο των FPS.
Half-Life (1998) – Valve
Το σωτήριο έτος 1998 γεννήθηκε από τη Valve ένας επαναστατικός τίτλος, που έμενε να επαναπροσδιορίσει την ίδια την ουσία της αφήγησης στα FPS. Η δέσμευση της Valve για απρόσκοπτη ενοποίηση αφήγησης μέσα στο παιχνίδι, σε συνδυασμό με την πρωτοποριακή τεχνητή νοημοσύνη του τίτλου αλλά και την ισχυρή υποστήριξη της κοινότητας των moders, ανέβασαν το Half-Life στα ουράνια.
Για πρώτη φορά σε τέτοιο βαθμό, ένα FPS δεν ήταν απλά ένα σύνολο συρραμένων περιοχών με περιφερειακό lore, αλλά μια συνολική, σφιχτοδεμένη εμπειρία που θόλωσε τα όρια μεταξύ παιχνιδιού και αφήγησης. Ο αντίκτυπος του Half-Life ήταν βαθύς, θέτοντας τα θεμέλια για όλα τα σύγχρονα FPS με βαθύ storyline. Και φυσικά αποτέλεσε το αρχικό λιθαράκι προς τη σημερινή PC Gaming κυριαρχία της Valve.
Heretic (1994) – Raven Software
Το 1994 η Raven Software χάρισε στους παίκτες το Heretic, ένα φανταστικό ταξίδι που ξεπέρασε τα συμβατικά όρια του είδους των FPS. Μέσα στην περίπλοκη ταπετσαρία πόνου και αίματος που πλαισιώνει το Heretic, βρίσκεται ένα σκοτεινό και μαγευτικό βασίλειο φαντασίας, που όμοιό του δεν είχαμε αντικρίσει ξανά σε παιχνίδι.
Στημένο μέσα σε μια τροποποιημένη Doom engine, το ιδιαίτερο gameplay του με τα μαγικά όπλα του παιχνιδιού προσέφεραν μια αναζωογονητική και διαφορετική εμπειρία, βυθίζοντας τους παίκτες σε ένα μεσαιωνικό ονειρικό τοπίο γεμάτο με τερατώδεις αντιπάλους. Το Heretic όχι μόνο διεύρυνε τους θεματικούς ορίζοντες των FPS, αλλά και παρουσίασε την προσαρμοστικότητα του είδους σε ποικίλα και ευφάνταστα σκηνικά.
Hexen: Beyond Heretic (1995) – Raven Software
Μετά την επιτυχία του Heretic, η Raven Software κυκλοφόρησε αστραπιαία το sequel του, το Hexen: Beyond Heretic το 1995, ένα sequel που ανέβασε την εμπειρία FPS σε νέα ύψη. Το Hexen εισήγαγε ένα επίπεδο πολυπλοκότητας που δεν είχε προηγουμένως εμφανιστεί, ενσωματώνοντας σχεδιασμό επιπέδου βασισμένο σε hub, από το οποίο ο παίκτης μπορούσε να διαλέξει σε ποια περιοχή να πάει όποτε ήθελε, αλλά εισήγαγε και την έννοια των character classes μέσα στα FPS.
Αυτή η καινοτομία παρείχε στους παίκτες μια πιο βαθιά αφηγηματική εμπειρία, εμπλέκοντάς τους σε έναν φανταστικό κόσμο όπου οι επιλογές και οι συνέπειες είχαν σημασία. To Hexen, με το συνεργατικό παιχνίδι πολλών παικτών, εδραίωσε τη φήμη της Raven Software στην υπέρβαση των ορίων του τι θα μπορούσε να επιτευχθεί στη σφαίρα του fantasy FPS. Για να λέμε την αλήθεια όμως, ήταν και σαδιστικά δύσκολο στην εξερεύνηση των περιοχών του!
Marathon (1994) – Bungie
Προτού γίνει ευρέως γνωστή με τα Halo, η Bungie επέδειξε τη δημιουργική της ικανότητα το 1994 με το Marathon, ένα FPS αποκλειστικό τότε στα Mac, που ξεχώριζε για το αφηγηματικό βάθος και τον πρωτοποριακό σχεδιασμό του. Aν και δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό σήμερα λόγω της περιορισμένης αρχικής κυκλοφορίας του, το Marathon δεν ήταν απλώς ένα παιχνίδι, ήταν μια μια συναρπαστική ιστορία μέσα σε ένα σύμπαν επιστημονικής φαντασίας που σπάνιζε στο είδος εκείνα τα χρόνια.
Με την Bungie να ετοιμάζει τώρα την αναβίωση της σειράς, ίσως είναι μια ευκαιρία να του ρίξετε μια ματιά, το αρχικό DNA του Halo διαφαίνεται ξεκάθαρα σε κάθε του βήμα.
Nexuiz (2005) – Alientrap
Τα doom clones πάντα χαρακτηρίζονταν από την modding community και το shareware μοντέλο. Το ίδιο το Doom άλλωστε κυκλοφόρησε έτσι και είναι ζωντανό ακόμα και σήμερα χάρη στην αγάπη των moders. Το Nexuiz λοιπόν ήταν μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς ήταν μία από τις μεγαλύτερες προσπαθιες σχεδιασμού ενός video game με open source οργάνωση.
Στήνοντας τις βάσεις του παιχνιδιού, η Alientrap παρέδωσε τον τίτλο στο ευρύτερο κοινό 100% δωρεάν και άφησε δημιουργούς από όλο τον κόσμο να δουλέψουν πάνω σε αυτό με απόλυτη ελευθερία. Μια πραγματικά συνεργατική δημιουργία που βρήκε περιορισμένη επιτυχία μεν αλλά είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ιστορία του game development.
Quake (1996) – id Software
Φτιαγμένο από την ομάδα του αρχικού Doom, το Quake, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα στην εξέλιξη των FPS, με αντίκτυπο που νιώθουμε ακόμα και σήμερα. Ο σκοτεινός και ατμοσφαιρικός κόσμος του Quake, σε συνδυασμό με το εκρηκτικά γρήγορο παιχνίδι του, όχι μόνο γοήτευσε τους παίκτες, αλλά και έθεσε ένα φιλόδοξο πρότυπο για τους μελλοντικούς τίτλους FPS.
Πάνω απ’ όλα, η νέα μηχανή γραφικών του παιχνιδιού παρέδωσε έναν κόσμο σε πραγματικά τρισδιάστατα περιβάλλοντα και πρωτοποριακά γραφικά, προσφέροντας μια νέα, επαναστατική εμπειρία για πολλούς παίκτες. Μια κατακλυσμική αλλαγή για το gaming, που επαναπροσδιορίσε τις δυνατότητες των developers και των παικτών στο είδος και εδραίωσε την κυριαρχία της id Software στη βιομηχανία.
Redneck Rampage (1997) – Xatrix Entertainment
Το 1997, η Xatrix Entertainment, σαφέστατα εμπνευσμένη από το χιούμορ του Duke Nukem, θέλησε να μεταφέρει μια παρωδία της South State Americana, μέσα στο είδος των FPS. Το Redneck Rampage ήταν κάτι περισσότερο από ένα παιχνίδι, ήταν μια ξεκαρδιστική απόδραση γεμάτη με αντισυμβατικά όπλα και έναν τόνο που αγκάλιαζε την απόλυτη καφρίλα.
Η προθυμία της Xatrix Entertainment να αναλάβει ρίσκα απέδωσε καρπούς, δημιουργώντας μια εμπειρία που έκανε τους παίκτες να γελούν ενώ απολαμβάνουν το χάος των FPS. Το Redneck Rampage ήταν μια απόκλιση από τον κανόνα, δείχνοντας ότι τα παιχνίδια FPS θα μπορούσαν να είναι διασκεδαστικά και εξωφρενικά, ακόμα και αν προσβάλουν εξόφθαλμα μια μεγάλη μερίδα του κοινού τους!
Rise of the Triad (1994) – Apogee Software
Εμπνευσμένο θα λέγαμε από την θεοπάλαβη και ολοένα πιο αυξανόμενη βία των action ταινιών στα 80s & 90s, το Rise of the Triad της Apogee Software ήταν στην ουσία ένας φόρος τιμής στην καφρίλα του Holywood.
Αψηφώντας τα τυπικά standards, το παιχνίδι προσέφερε ένα μοναδικό μείγμα αντισυμβατικών όπλων και εκτεταμένων περίπλοκων επιπέδων. Πάνω απ’ όλα όμως, η έμφασή του στην ιλιγγιώδη ταχύτητα που ξεπερνούσε ακόμα και την ID Software, έκαναν τον τίτλο να ξεχωρίσει και να γίνει ιδιαίτερα αγαπητό από το κοινό.
Serious Sam: The First Encounter (2001) – Croteam
Ερχόμενη δίχως τυμπανοκρουσίες, η κυκλοφορία του Serious Sam: The First Encounter στάθηκε σαν ένα εκρηκτικό κύκνυο άσμα για το είδος των Doom clones.
Απλωμένο συχνά σε τεράστιες περιοχές, με εχθρούς να έρχονται κατά πάνω μας από χιλιόμετρα, αλλά και ολόκληρες ορδές να βγαίνουν στα λιβάδια και να κάνουν επέλαση κατά πάνω μας, το Serious Sam ήταν μια από τις καταιγιστικότερες και διασκεδαστικότερες εμπειρίες στις αρχές του αιώνα. Τρέλα, παράνοια, αδρεναλίνη και κανένας δε θα μείνει όρθιος!
Shadow Warrior (1997) – 3D Realms
Αν το Duke Nukem ήταν η σπουδή της 3D Realms σε έναν παρηκμασμένο δυτικό κόσμο, το Shadow Warrior που ακολούθησε την επόμενη χρονιά κοιτούσε προς την άλλη πλευρά του πλανήτη μας για έμπνευση και μας έδωσε ένα παιχνίδι που συνδύαζε τη γρήγορη δράση με ένα μοναδικό μείγμα ανατολικών και δυτικών επιρροών.
Με το τυπικό, οξύτατο χιούμορ της 3D Realms, το Shadow Warrior ήταν μια ακόμα εμπευσμένη και αντισυμβατική πρόταση για εκείνη την εποχή. Η σειρά παραμένει πολυαγαπημένη μέχρι σήμερα, με τα πιο μοντέρνα sequel του να αντλούν ξεκάθαρα την έμπνευσή τους από αυτό το πρώτο βήμα.
Shogo: Mobile Armor Division (1998) – Monolith Productions
Δίχως να επαναπαύεται στις δάφνες της μετά την επιτυχία του Blood, η Monolith Productions, έκανε ένα ακόμα απότολμο πείραμα το 1998 και κυκλοφόρησε το Shogo: Mobile Armor Division.
Προσφέροντας στους παίκτες μια ολότελα διαφορετική και δυναμική εμπειρία, το παιχνίδι ήταν ένα μοναδικό μείγμα κλασικού Doom FPS shooting αλλά και μάχης με Mecha, εμπνευσμένα από παραπλήσια ιαπωνικά anime.
Strife (1996) – Rogue Entertainment
Το Strife είναι μια ξεχωριστή είσοδος στα shooter πρώτου προσώπου. Συνδυάζοντας καταιγιστικη FPS δράση με στοιχεία από RPG (πολλά χρόνια πριν το κάνει πιο mainstream το Deus Ex), το παιχνίδι διαδραματίζεται σε έναν μετα-αποκαλυψιακό κόσμο όπου κυριαρχεί η The Order, μια οργάνωση που έχει σκλαβώσει τον πληθυσμό του πλανήτη.
Αυτό που ξεχωρίζει το Strife είναι η αφηγηματική του πολυπλοκότητα, με μια διακλαδισμένη ιστορία, σημαντικές επιλογές και αλληλεπιδράσεις με διάφορους NPCs, στοιχεία ασυνήθιστα στα παραδοσιακά FPS. Μπορεί σήμερα και το πουλόβερ του γείτονα να έχει εμβόλιμα RPG στοιχεία, αλλά ήταν το Strife που πραγματικά έκανε το πρώτο μεγάλο βήμα για αυτή την αλλαγή στα FPS games.
Turok: Dinosaur Hunter (1997) – Iguana Entertainment
Άλλο ένα ιδιαίτερο παιχνίδι στη λίστα μας, αυτή τη φορά από την Iguana Software. Αφήνοντας στην άκρη τα δαιμονικά, fantasy και sci-fi σκηνικά, το Turok: Dinosaur Hunter μετέφερε τους παίκτες σε έναν προϊστορικό κόσμο γεμάτο απόκοσμη φύση, ολότελα διαφορετικό οπλισμό και το κυριότερο, πάρα πολλούς δεινοσαύρους!
Πρόκειται για ένα παιχνίδι που σημείωσε επιτυχία χάρη στον τόσο ιδιαίτερο κόσμο και σχεδιασμό του και ένας τίτλος που ακόμα περιμένουμε για ένα αξιόλογο sequel του.
Unreal (1998) – Epic Games
Η Epic Games, το 1998, χάρισε στον κόσμο του gaming το Unreal, ένα οπτικό και αφηγηματικό αριστούργημα που έθεσε ένα νέο πρότυπο για καθηλωτικές εμπειρίες. Τα εκπληκτικά γραφικά του παιχνιδιού, τα εκτεταμένα μεγάλα περιβάλλοντα και το συναρπαστικό campaign του ήταν πρωτόγνωρα για την εποχή και έθεσαν τις βάσεις για την επερχόμενη παντοκρατορία της Unreal Engine.
Η επιρροή του Unreal αντήχησε πολύ πέρα από την κυκλοφορία του, διαμορφώνοντας την τροχιά του gaming FPS και καθιερώνοντας την Epic Games ως μία από τις σημαντικότερες εταιρίες στο gaming. Αφήστε που δημιούργησε την πρώτη τεράστια κόντρα σε multiplayer FPS, αυτή του Unreal Vs Quake.
