Σε μαγικά νησιά θέλω να βρεθούμε
Να και μια κατηγορία παιχνιδιών, που κάθε δευτερόλεπτο ο παίκτης φαντασιώνεται ένα πληκτρολόγιο και ένα mouse. Παραμένει ακόμα και σήμερα υποκειμενικό το κατά πόσο συνηθίζεται το χειριστήριο σε ένα, φερειπείν, παιχνίδι βολών πρώτου προσώπου. Παραμένει όμως αντικειμενικό μέγεθος, η δυσκολία του να πραγματοποιεί κανείς δεκάδες κινήσεις διαχείρισης σε ένα παιχνίδι όπως το Tropico 4. Λίγα χρόνια πριν, με το είδος των City Builders να περνάει το στάδιο της ακμής του (SimCity, Caesar, Zeus κλπ ), θα μπορούσαμε πολύ πιο εύκολα να εξηγήσουμε περί τίνος πρόκειται, αλλά τώρα, με λίγα μόνο παιχνίδια να κάνουν καλά αυτό που ανέδειξε το είδος, θα δυσκολευτούμε να αιτιολογήσουμε γιατί το Trpopico 4 παραμένει ένα εθιστικό παιχνίδι, που επιτυγχάνει σε ικανοποιητικό βαθμό τους στόχους του στο PC (και λίγο λιγότερο στο Xbox 360).
Αρχικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Tropico 3 είναι πολύ πρόσφατο, και έτσι μοιραία θα αναζητήσουμε βελτιώσεις του 4 σε σχέση με τον προκάτοχό του. Στο Tropico 4, λοιπόν, ο παίκτης καλείται να αναπτύξει την πόλη των ονείρων του σε έναν τροπικό παράδεισο, ο οποίος όμως δεν είναι απαλλαγμένος από τα προβλήματα που μαστίζουν τους πραγματικούς τροπικούς «παραδείσους» -κατά κύριο λόγο της Καραϊβικής. Στο ρόλο, λοιπόν, ενός δημοκρατικά εκλεγμένου κυβερνήτη ή ενός αδυσώπητου δικτάτορα, ο παίκτης καλείται να αναπτύξει γύρω από δύο-τρία αρχικά κεντρικά κτίσματα μία ολόκληρη πόλη, ακροβατώντας συνεχώς σε ένα τεντωμένο σκοινί δεκάδων παραγόντων, που κάθε στιγμή επηρεάζουν τη στρατηγική και τη φιλοσοφία του.
Εμπρός στο δρόμο που χάραξε ο Φιντέλ
Ξεκινώντας με περιορισμένους πόρους, ο παίκτης πρέπει ουσιαστικά να μεριμνήσει για όλα όσα θα μεριμνούσε και ένας πραγματικός ηγέτης. Για τη στέγαση των κατοίκων του νησιού, για τη σίτισή τους, την εύρεση εργασίας και την ανάπτυξη οικονομικών δομών, που θα οδηγήσουν σε περαιτέρω ανάπτυξη και ευμάρεια. Παράλληλα, θα τον απασχολούν όλοι οι παράγοντες που καθορίζουν την ποιότητα ζωής σε ένα κράτος-πόλη. Η υγεία, το επίπεδο της δημόσιας εκπαίδευσης, η ψυχαγωγία και η διασκέδαση, η διαχείριση προβλημάτων όπως η εγκληματικότητα, η ρύπανση του περιβάλλοντος κλπ.
‘Όσο και αν φαντάζει δυσνόητο στον μη εξοικειωμένο παίκτη, όλοι αυτοί οι παράγοντες -και ακόμα περισσότεροι- λαμβάνονται υπόψη στο Tropico 4 και εναρμονίζονται με το gameplay με αξιοθαύμαστο τρόπο. Όλα μα όλα στο Tropico 4 είναι μία αλυσίδα. Ο λαός χρειάζεται τροφή. Ο παίκτης δημιουργεί φάρμες με καλαμπόκι για να θρέψει τους πολίτες. Παράλληλα χρειάζεται και σπίτια, γιατί οι καλύβες (σχεδόν φαβέλες) είναι ανθυγιεινές, ρυπαίνουν και πλήττουν την αισθητική του νησιού.
Ναι, αλλά για να οικοδομηθούν τα πρώτα σπίτια και για να συντηρηθούν, απαιτούνται επιπλέον οικονομικοί πόροι. Με δεδομένο ότι ο δανεισμός είναι περιορισμένος, πρέπει να αναπτυχθούν οι πρώτες υλικοτεχνικές υποδομές για την πραγματοποίηση εξαγωγών. Αν και το νησί είναι πλούσιο σε μεταλλεύματα και μπορεί να αναπτύξει βιομηχανία, στα πρώτα βήματα δεν υπάρχουν πολλά χρήματα, οπότε θα πρέπει να βρεθούν εξαγώγιμα αγαθά που δεν κοστίζουν. Οι φυτείες καπνού είναι μία καλή λύση, αλλά όχι μακροπρόθεσμη, αφού οικονομικά δεν αντέχουν να συνεχίσουν να συντηρούν το νησί.
Προς το παρόν, όμως, απαιτούν μόνο μία εύφορη έκταση και εργατικό δυναμικό χαμηλής εκπαίδευσης. Εν τω μεταξύ, όταν έρθει η ώρα να δημιουργηθεί βιομηχανία και πιο περίπλοκες παραγωγικές διαδικασίες, θα χρειαστεί προσωπικό ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης. Και ναι μεν η πρόσληψη ξένου εξειδικευμένου προσωπικού είναι μία λύση, αλλά κοστίζει δυσανάλογα με τις δυνατότητες και δε μπορεί να αποτελεί λύση ες αεί.
Οπότε θα πρέπει να δημιουργηθούν και εκπαιδευτικές δομές (σχολείο, γυμνάσιο, πανεπιστήμιο) για να τροφοδοτηθεί αργότερα η αγορά. Και κάποια στιγμή πρέπει να αξιοποιηθεί και ο τουρισμός. Αυτό το ατέλειωτο γαϊτανάκι είναι αδρά και μόνο η αρχή κάθε επιπέδου από τα είκοσι που παρέχει το παιχνίδι. Κάθε πίστα ξεκινά περίπου με αυτό το σκεπτικό και αυτή τη δομή, και κάθε φορά αρχίζει και ξετυλίγει κάτι διαφορετικό που ποικίλει ανάλογα με τους στόχους που τίθενται εξ αρχής και τις συνθήκες που επικρατούν. Άλλες φορές επιδιώκεται η οικονομική ανάπτυξη, άλλες φορές η εγκαθίδρυση βαριάς βιομηχανίας, άλλες φορές η ικανοποίηση των εξωτερικών φίλων και άλλες η ικανοποίηση των εσωτερικών πολιτικών παρατάξεων.
Σύντροφε Ορτέγκα, τι θα έλεγες για μία καταπληκτική συμφωνία;
Όπως σε κάθε τέτοιο παιχνίδι όλες οι κινήσεις απαιτούν συνέχεια στο σχεδιασμό και στη δράση. Για να γίνει κάτι, πρέπει πρώτα να έχει γίνει κάτι άλλο, και ούτω καθεξής. Ελάχιστα είναι τα μέσα που παρέχει το παιχνίδι ώστε ο παίκτης να αντιπαρέλθει αυτόματα κάποιες δύσκολες καταστάσεις. Δηλαδή, όσο χρονοβόρο και αν είναι, το παιχνίδι δε μας επιτρέπει να κλέψουμε.
Προκειμένου να διορθωθεί ένα λάθος, θα πρέπει ο παίκτης να πασχίσει και να κοπιάσει πραγματικά. Και πολλές φορές άδικα, γιατί το λάθος θα έχει αποδειχτεί μοιραίο. Το Tropico 4 εμπλουτίζεται από διάφορα στοιχεία που έχουν βελτιωθεί κατά πολύ σε σχέση με τον προκάτοχό του. Κατά κύριο λόγο μιλάμε για τον τομέα της πολιτικής και της διπλωματίας. Στρατηγικής σημασίας στο παιχνίδι είναι το πώς διατηρούνται ευχαριστημένοι εσωτερικοί και εξωτερικοί φίλοι. Σκωπτικά και ειρωνικά, το παιχνίδι έχει θέσει πραγματικές εξωτερικές δυνάμεις να επηρεάζουν τα τεκταινόμενα στο νησί.
Αμερικανοί, Ρώσοι, Ευρωπαίοι, Κινέζοι και Άραβες εποφθαλμιούν για τους δικούς τους λόγους τις πλουτοπαραγωγικές πηγές του νησιού και ο ηγέτης θα πρέπει να αποφασίσει κάθε φορά (είτε μέσα από προσεκτικά ειλλημένες αποφάσεις είτε από αποφάσεις της στιγμής σε έκτακτα γεγονότα) ποιο μέρος θα πάρει και σε ποιον εξωτερικό σύμμαχο θα πρόσκειται, με κίνδυνο πάντα ο αντίπαλος να προχωρήσει μέχρι και σε εισβολή. Κατ’ αναλογία, στο εσωτερικό του νησιού, οι οκτώ πολιτικές παρατάξεις αποζητούν ικανοποίηση των αιτημάτων τους, που συχνά είναι αλληλοσυγκρουόμενα.
Για να ικανοποιηθεί ο ένας δηλαδή, θα πρέπει να δυσαρεστηθεί ο άλλος. Υπάρχει όμως και η μέση οδός, όπου με προσεκτικές κινήσεις όλοι μπορούν να καταλήξουν ευχαριστημένοι. Το πολύ ευχάριστο είναι ότι κατά τη διαδικασία της λήψης αποφάσεων, ο παίκτης έρχεται αντιμέτωπος με σχεδόν πραγματικές καταστάσεις, που προσομοιώνουν κατά πολύ τη θέση στην οποία μπορεί να βρίσκεται ένας πολιτικός και κυβερνήτης. Προβλήματα προβάλλουν από παντού και η επίλυση δεν είναι πάντα εύκολη. Και πάνω απ’ όλα, μπορεί μία φυσική καταστροφή ή ένας απροσδόκητος παράγοντας να ανατρέψει την κατάσταση.
Ευτυχώς εδώ το παιχνίδι δεν είναι άδικο και η επίπτωση τέτοιων παραγόντων έχει περιοριστεί σε σχέση με του 3, που συχνά διέλυε το gameplay. Αυτό που σίγουρα, όμως, έχει βελτιωθεί είναι ο ρυθμός των αποστολών και ο τρόπος με τον οποίο ο παίκτης διατηρείται σε εγρήγορση. Στο Tropico 3 πολύ συχνά υπήρχε το αίσθημα ότι το παιχνίδι εγκατέλειψε τον παίκτη, και αυτός σε έναν κυκεώνα αποφάσεων και δεκάδων μικροισορροπιών, δεν ήξερει τι στόχο έχει και τι καλούτανι να κάνει. Στο Tropico 4 (που και πάλι συχνά μπορεί να είναι αποπροσανατολιστικό και αφιλόξενο) υπάρχει ο μηχανισμός των συνεχών ενημερώσεων και των δευτερευόντων μίνι αποστολών, που κεντράρουν τον παίκτη στο στόχο του. Σε πολύ λίγες περιπτώσεις είναι εκτός κλίματος και πάντα βέβαια υπάρχει και η λύση να εγκαταλειφθούν.
{PAGE_BREAK}
Μενού, Almanac, Report… χάθηκα.
Στα του χειρισμού, το μενού και οι εντολές, όπως είναι αναμενόμενο, είναι περίπλοκο (στα όρια του χρηστικού) και πλούσιο. Υπάρχουν κάθε είδους μικροεντολές, στατιστικά στοιχεία και παράγοντες που καταγράφονται (ικανοποίηση πολιτών και πολιτικών παρατάξεων, επίπεδα εξαγωγών και ισοζυγίου, σχέση με άλλες χώρες κ.ο.κ.) ενώ παράλληλα υπάρχει ένα μικρομενού για κάθε κτήριο στο παιχνίδι και για κάθε χαρακτήρα όσο περίεργο και εξαντλητικό και αν ακούγεται. Βέβαια, θα ήταν τελείως ανόητο κάποιος να επιχειρήσει να ελέγξει κάθε ένα χαρακτήρα μεμονωμένα, αλλά είναι στοιχείο του πόσο λεπτομερής δουλειά έχει γίνει με τη μηχανή που διαχειρίζεται τα δεδομένα. Στο PC τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα από την έκδοση του Xbox 360, διότι με το ποντίκι η πλοήγηση και η χρήση του μενού και των εντολών είναι πολύ πιο εύκολη και λιγότερο χρονοβόρα απ’ ό,τι με το χειριστήριο.
Σίγουρα μετά από κάποιο διάστημα τριβής συνηθίζεται, αλλά συνεχίζει να αποτελεί πονοκέφαλο. Αυτό βέβαια που πιστεύουμε σίγουρα ότι αποτελεί πονοκέφαλο, είναι η αίσθηση που αποκομίζει ένας νέος παίκτης στο Tropico και γενικά στο είδος αυτό. Δεν ξέρουμε πραγματικά αν το παρόν παιχνίδι είναι ο καλύτερος τρόπος ώστε να ασχοληθεί κάποιος με την κατηγορία. Υπάρχουν στιγμές που ακόμα και ο πιο έμπειρος παίκτης μπορεί να αισθανθεί χαμένος και αποπροσανατολισμένος.
Συχνά, η αλληλουχία των γεγονότων είναι τόσο γρήγορη που κυριολεκτικά χάνεται η μπάλα. Ίσως, όμως, αυτό να συμβαίνει και στην πραγματικότητα και οδηγούμαστε σε καθημερινά αλαλούμ. Το συγκεκριμένο θέμα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με ένα πιο ομαδοποιημένο σύστημα ελέγχου. Για παράδειγμα, σε ένα εργοστάσιο πούρων ο παίκτης έχει τη δυνατότητα, πέρα από τον καθορισμό των μισθών, να απολύσει προσωπικό εάν η παραγωγικότητα του εργοστασίου είναι μικρή και η εισροή πρώτων υλών είναι δυσανάλογη με την παραγωγή.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτό δε φαίνεται από κάπου ξεκάθαρα και ο παίκτης θα πρέπει να ερευνήσει ενδελεχώς το ισοζύγιο για να βγάλει ένα τέτοιο συμπέρασμα. Ή, είναι απορίας άξιο γιατί μία απόφαση που λαμβάνεται για μία επιχείρηση ή ένα κτήριο να μην υπάρχει επιλογή να εφαρμοσθεί σε όλα τα ανάλογα κτήρια, και να πρέπει αυτό να γίνει σε κάθε ένα ξεχωριστά.
Αυτά είναι λάθη που οδηγούν σε πολύ χαμένο χρόνο, κούραση και εκνευρισμό. Το πλέον αδύναμο σημείο του τίτλου είναι ο έλεγχος των μονάδων-κατασκευαστών. Κτίσματα που στήθηκαν σε απόσταση από την πόλη, έμειναν μισοτελειωμένα για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ η A.I. υπέπεσε πολλάκις σε αστεία ατοπήματα, με εργάτες να διασχίζουν το νησί με τα πόδια για να φτάσουν στην κατασκευή, μόνο και μόνο για να ξεκινήσουν να επιστρέφουν επειδή τελείωσε το ωράριο! Αν είχαν προσεχθεί τέτοιοι τομείς θα μιλούσαμε για έναν σχεδόν τέλειο στο είδος του τίτλο.
“Και εδώ αγαπητοί τουρίστες, δίπλα από το Βοτανικό Κήπο, βλέπετε το υπέροχο πυρηνικό μας εργοστάσιο”
Τεχνολογικά το παιχνίδι υπερτερεί σαφώς στο PC, αλλά και η έκδοση του Xbox 360 δεν είναι άσχημη. Το θετικό είναι ότι παρά τη χαμηλή ανάλυση, αναδεικνύονται όλες οι λεπτομέρειες που θα ήθελε κάποιος από τα κτήρια, το έδαφος, τις δομές και τη μορφολογία του νησιού. Δηλαδή, χρηστικά το παιχνίδι κάνει τη δουλειά του μια χαρά. Δε διεκδικεί δάφνες, αλλά από την άλλη δεν κουράζει όπως το Tropico 3, που στο Xbox 360 υπέφερε από πτώσεις στο frame rate, ιδίως όταν η πόλη μεγάλωνε και αυξανόταν γεωμετρικά ο αριθμός των μικροσυμβάντων στην οθόνη.
Πάντως, το οπτικό αποτέλεσμα μίας πολύβουης και πολυάσχολης πόλης είναι εντυπωσιακό. Και όλα αυτά με τη συνοδεία latin μουσικής και κάποιων πολύ διασκεδαστικών voice overs. Λεπτομέρειες όπως οι ανακοινώσεις που ακούγονται από τα μεγάφωνα του παλατιού ή των σχολείων, τα άρθρα των εφημερίδων και τα δελτία των ειδήσεων, κάνουν τη διαφορά και δίνουν χαρακτήρα στο παιχνίδι. Θα αναρωτηθείτε βέβαια, τι τύχη έχει ένας τέτοιος τίτλος τον καιρό των μεγάλων κυκλοφοριών και των franchise- οδοστρωτήρων.
Θα απαντήσουμε ότι αυτού του είδους τα παιχνίδια είχαν πάντα ένα αφοσιωμένο κοινό και όσο λιγότερα μένουν στην αγορά (μόνο το νέο Anno και μερικώς το Stronghold 3 μας έρχεται στο μυαλό από ανάλογες κυκλοφορίες αυτή την περίοδο) τόσο πιο πολύ εντείνεται η ζήτηση από αυτό το κοινό καλών και ευχάριστων παρόμοιων τίτλων. Το Tropico 4 αυτό που κάνει, το κάνει πολύ καλά. Kαι παρά τις αδυναμίες του, διατηρεί άθικτο ένα χαρακτηριστικό που είναι δύσκολο να συντηρηθεί από άλλου είδους παιχνίδια. Είναι διαχρονικό και σχεδόν ανεξάντλητο.
Οι είκοσι αποστολές (που μπορούν να κρατήσουν… λίγες ώρες η κάθε μία) είναι μόνο η αρχή αν θέλει κάποιος να ασχοληθεί με το free buid κομμάτι του τίτλου. Συνεχίζεται, λοιπόν, μία παράδοση (στη δημιουργία της οποίας είχαν συμβάλλει τα μέγιστα και τα πρώτα Tropico), που αφορά παιχνίδια χωρίς απαραίτητα αιματοχυσίες και σκοτωμούς, εντυπωσιακά cutscenes και σπουδαία (ή σπουδαιοφανή και κομπορρήμονα) σενάρια.
Σάββας Καζαντζίδης
