Ο ελάχιστος κοινός παρανομαστής.
Κάποια στιγμή θα πρέπει να ψάξουμε εκεί έξω για σχετική αρθρογραφία περί ψυχολογίας και gaming, προς αναζήτηση ορθών και λογικών συμπερασμάτων στην απορία-γόρδιο δεσμό που και στο Marvel’s Avengers συναντάμε. Με ποιους τρόπους και γιατί ένας τίτλος μπορεί να προσφέρει ανέμελη διασκέδαση (ή ανώφελη, σε μια δεύτερη ανάγνωση), καταπίνοντας αδηφάγα ώρες επί ωρών, μέσα από μια δημιουργία που (μένοντας για λίγο αποστασιοποιημένα από το χειριστήριο) εκείνο που τη χαρακτηρίζει στο φινάλε είναι το κενό.
Να εξακριβώσουμε τις χημείες που αλχημεύει το κούφιο μας κεφάλι και, ενώ η κατέχουσα εμπειρία μας στην παρατήρηση του αντικειμένου δίνει σχήμα στη ματαιότητα της πράξεως, η γοητεία του κενού, σαν μαγνήτης, να εξακολουθεί να έλκει προς αυτό. Σε ένα περιβάλλον τελείως απογυμνωμένο από κάθε καλλιτεχνική ευαισθησία, κάθε φιλόδοξη θέληση για δημιουργία, κάθε νοητική και πνευματική ώθηση λίγο παραπέρα, η απόδραση από την πραγματικότητα να μπορεί να οικοδομείται σε ενστικτώδη επίπεδα διασκέδασης κενής περιεχομένου, όπου κάθε σκέψη για κάτι παραπάνω να καταλήγει στο κενό.
Αρκετά χρόνια πίσω, όταν ένας άλλος εαυτός, μαζί με έναν φίλο, τερμάτιζε το Captain America and the Avengers στο Mega Drive και έτρεχαν περιχαρείς να κομπάσουν για το κατόρθωμά τους στα υπόλοιπα παιδιά της παρέας, τέτοια ζητήματα ουδόλως τον απασχολούσαν. Μέρα-μεσημέρι στους δρόμους, κατακαλόκαιρο, ύστερα από βάρδιες σε διπλά, το μόνο που είχε σημασία ήταν ότι ο Red Skull έπεσε και η παρέα έπρεπε να το μάθει. Τίποτε άλλο δεν είχε σημασία, αυτό μόνο αρκούσε. Πλέον, με τις εμπειρίες των χρόνων στον ολοένα μεταβαλλόμενο κόσμο του gaming, οι απαιτήσεις έχουν μεγαλώσει μαζί με το ίδιο μέσο. Κάπου στην πορεία ίσως ξεχάστηκε ότι στη ζυγαριά των μοναδικών εμπειριών που σου μένουν ανεξίτηλες στη μνήμη χρειάζεται και η ελαφριά τω πνεύματι εμπειρία, η ανέμελη διασκέδαση που θα προσφέρει την υγιή ισορροπία των αισθήσεων.
Ίσως να τα παίρνουμε όλα πολύ στα σοβαρά, και οι «γραφικάρες» και η «μπόλικη δράση» να είναι τελικά το ζητούμενο του ευτυχισμένου gamer. Πολύ γλυκιά για τα αυτιά δικαιολογία όταν ο ποντικός βρίσκεται σε άρνηση μπροστά στην τεράστια φάκα. Σαφώς υπάρχει σύγκρουση απόψεων. Ως τοίχος στέκεται πεισματικά η άρνηση για ελεύθερο πάσο εν έτει 2020 μιας τέτοιας κυκλοφορίας, μόνο και μόνο επειδή φέρνει στη ζωή την υπερ-ηρωική φαντασία των Avengers της Marvel (υποθετικά, γιατί ούτε αυτό κάνει). Σε πλήρη συνείδηση, σχεδόν ηττημένου, με το πέρας του campaign και του post-game περιεχομένου, η αίσθηση που αφήνει ως επίγευση ο τίτλος είναι εκείνη της ανέμελης διασκέδασης, του ελάχιστου κοινού παρανομαστή. Έχοντας το πλέον ίσως αναγνωρίσιμο IP των ημερών μας, δια χειρός μιας εκ των πρωτοκλασάτων εταιριών του χώρου (βλ. Crystal Dynamics), ο γδούπος που αντηχεί στο κενό είναι απογοητευτικά βαρύς σε ισχύ, και προβλέψιμα γνώριμος σε χροιά.
Το κενό δεν έχει να κάνει με το περιορισμένο περιεχόμενο στην περίοδο κυκλοφορίας. Αυτά τα πράγματα πλέον πρέπει να τα έχουμε ξεπεράσει. Αυταπόδεικτα κάθε νέος online τίτλος που σερβίρεται ως παιχνίδι-υπηρεσία κυκλοφορεί με πεπερασμένο περιεχόμενο και γεμάτος υποσχέσεις για το μέλλον. Σχεδόν ειρωνικά και σε απόλυτη συνέπεια των κύκλων επανάληψης της ιστορίας, πού να φανταζόταν ο παίκτης των MMO της δεκαετίας του ’00 ότι λίγα χρόνια αργότερα η «νόρμα» του πεπερασμένου κάθε νέας τέτοιας κυκλοφορίας (έστω και ελαφρώς μεταλλαγμένης) θα έφτανε μετά βίας τις 3-4 ημέρες «καθολικού gaming» (μετ: κάψιμο), όταν τότε γκρίνιαζε που οι πανάκριβες εκείνες παραγωγές εξαντλούταν επάνω στον μήνα και «δεν είχαν το περιεχόμενο του World of Warcraft».
Βέβαια, το τρελό κυνήγι του θησαυρού του τότε, μάλλον κάπου στην πορεία θεωρήθηκε ασύμφορο, και να είναι καλά η Bungie με το Destiny που έδειξε τον δρόμο εκ νέου -και άλλες τέτοιες πανσοφίες. Είναι ολίγον τι λυπηρό να έχεις παγιώσει κάποιες προσδοκίες που αβίαστα προκύπτουν από τα μεγέθη που βρίσκονται στο τραπέζι, και να τις βλέπεις να καταρρέουν διότι τι να μας πει και η δόξα μπροστά στο χρήμα. Λίγο το όνομα των Avengers -που εκτός από ζεματιστό στις μέρες μας, κουβαλά και κάτι δεκαετίες βαριάς φανέλας και ορκισμένων οπαδών- λίγο η πανστρατιά από developers της Square-Enix, δε θέλει και πολύ να σχηματιστεί μια φαντασιακή φούσκα που να εσωκλείει όλες εκείνες τις χαμένες ιδέες που δεν θα υλοποιηθούν ποτέ για ένα παιχνίδι διαφορετικό από εκείνο που τελικά είναι.
Στο τέλος της ημέρας δεν υπάρχει ούτε λόγος ούτε χώρος για δάκρυα όταν το οικονομικό μοντέλο είναι εκείνο που στήνεται πρώτα και ύστερα του κοτσάρετε και ένα παιχνίδι. Επομένως, σπάζοντας με χαρακτηριστική ευκολία και χωρίς δεύτερη σκέψη αυτή τη φούσκα, έχουμε μπροστά μας ένα παιχνίδι που ταυτίζεται απόλυτα στις τάσεις της εποχής του. Γρήγορη δράση, αναγνωρίσιμοι ήρωες, solo και multiplayer σε όλο το περιεχόμενο, παρεχόμενο υλικό σε βάθος χρόνου για ατελείωτες ώρες διασκέδασης, και το χρήμα να ρέει – προαιρετικά, πάντα.
Δεν θα πρέπει να υπάρχουν κενά και παρεξηγήσεις στην ανάγνωση του τίτλου, για αυτό το λόγο δεν θα υιοθετήσουμε το προσωνύμιο «action-adventure» που δίνεται από την εταιρία. Δεν υπάρχει κάτι το περιπετειώδες στο Marvel’s Avengers εκτός και εάν συμφωνήσουμε ότι το δεύτερο συνθετικό μπήκε για να υποδηλώσει τους μηχανισμούς που διέπουν το τίτλο. Ψήγματα, δηλαδή, καθοδηγούμενου platforming, αργόσυρτες μεταβάσεις από σκηνή σε σκηνή και σωληνωτά set pieces, όλα σε μικρές και πολύ συγκεκριμένα τοποθετημένες δόσεις, είναι το περιπετειώδες του πράγματος και τίποτε άλλο. Και αυτά, αυστηρά κλειδωμένα σε κάποιες από τις αποστολές που αφορούν μόνο το campaign, που κατά τα άλλα πρόκειται για μια αξιοσέβαστη και αρκετά φιλότιμη προσπάθεια.
Επομένως κανένα κενό στην ανάγνωση όταν η συντριπτική πλειονότητα του τίτλου διέπεται σχεδιαστικά από τις επιταγές των σύγχρονων looter-shooter παιχνιδιών. Η μόνη διαφορά είναι ότι το Avengers εγκαινιάζει ένα νέο παρακλάδι, εκείνο των looter-brawlers, ως ένα πάλαι ποτέ beat’em up που εμφανίζεται στον σύγχρονο κόσμο φορώντας μοδάτο κουστούμι. Εκείνο που πραγματικά προκαλεί φοβερή εντύπωση, είναι το πόσο ξεδιάντροπα τεμπέλικη αποτιμάται η συνολική προσπάθεια, όταν με το ελάχιστο δυνατό στήθηκε τίτλος που θυμίζει παιχνίδι smartphone με επίπεδα παραγωγής “triple A”. Σε assets και τοπία που ανακυκλώνονται σε βαθμό που η λέξη déjà vu να χάνει το νόημά της, τα πεδία δράσης είναι γεμάτα κουτάκια με πρώτες ύλες για το απαραίτητο upgrade του εξοπλισμού, κουτάκια-σεντουκάκια με random generated loot, και μπόλικα μπαρμπαδέλια έτοιμα να υποδεχτούν τις μπουνιές των ηρώων στη μούρη. Δεν υπάρχει κάποιος ανοιχτός, ενιαίος κόσμος εδώ, τα πάντα γίνονται μέσω αποστολών που επιλέγουμε στο War Table εντός της βάσης επιχειρήσεων, που μας μεταφέρουν σε πίστες σε διάφορες τοποθεσίες στη Γη, και που ποικίλουν σε μέγεθος και διάρκεια δράσης.
Η συμπάθεια προς το campaign έγκειται στο γεγονός ότι μάλλον πρόκειται περί ευχάριστης έκπληξης, τηρουμένων των αναλογιών μέσα στις οποίες ζει και αναπνέει ο τίτλος. Οι ηθοποιοί που ενσαρκώνουν τους ρόλους των πασίγνωστων ηρώων (που με τη σειρά τους προσπαθούν να μοιάσουν σε εκείνους των ταινιών) δίνουν πολύ καλές ερμηνείες, χρωματίζοντας με τις αλληλεπιδράσεις τους τις διάφορες σκηνές με τη δραματικότητα, το χιούμορ ή τη σοβαρότητα που χρειάζεται. Η Καμάλα Καν είναι το αστέρι του καστ, είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ παίκτη και ηρώων, όπου από φαν των Avengers εξελίσσεται σε κανονικό μέλος τους, λειτουργώντας ως καταλύτης του σεναρίου για την επανένωσή τους.
Το σενάριο δεν ξεφεύγει από τα κλασικά πρότυπα μιας τεράστιας απειλής που εξαπολύει ένας mastermind villain και αποδίδεται με περίσσια χάρη, με σημεία όπου η πλοκή καταφέρνει να εκπλήξει, με μπόλικη ψευδο-επιστημονική ορολογία, υπερηρωικές αφέλειες και ένα εκρηκτικό φινάλε αντάξιο του ονόματος των ηρώων. Μέσα από το σενάριο γνωστοποιούνται με κάλυψη-απόκρυψη τα στοιχεία που διέπουν τον τίτλο μετά το πέρας του campaign, τους grinding δηλαδή μηχανισμούς μέσα από τις συνεχιζόμενες αποστολές, όπου μέσα από διαφορετικές ονομασίες ουσιαστικά θέτουν τα ίδια ζητούμενα. Δεν υπάρχει καμία φαντασία, καμία τόλμη, τίποτε πέρα από ένα απλώς λειτουργικό πεδίο ανακυκλούμενης δράσης.
Τα ψευδο-rpg στοιχεία στην ενδυνάμωση των ηρώων βρίσκονται εκεί απλώς επειδή έπρεπε να βρίσκονται, στα απόνερα της σχεδιαστικής φιλοσοφίας επάνω στην οποία παρουσιάζεται το gameplay. Η ψευδαίσθηση της διαφοροποίησης στον έλεγχο των ηρώων γίνεται αντιληπτή στο ίδιο το πεδίο της μάχης, όπου το button mashing είναι βασιλιάς. Και εάν κάθε ήρωας έχει τον δικό του τρόπο πλοήγησης στο χάρτη, τα δικά του animations και τις δικές του ειδικές κινήσεις, το σύστημα μάχης είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε να επιβάλει την ίδια αντιμετώπιση από όλους ανεξαιρέτως. Σε κάθε προειδοποιητικό σημαδάκι αποφυγής πρέπει να πατηθεί το dodge, ασχέτως εάν παίζουμε με τη Black Widow ή τον Hulk. Όσο ανεβαίνουν τα power levels μέσω του looting και αντίστοιχα διαβαθμίζεται η δυσκολία, το ίδιο ξύλο πρέπει να ρίξουμε στις ολοένα αυξανόμενες σε όγκο σφουγγαρόμπαρες ζωής των αντιπάλων, ασχέτως εάν παίζουμε με τον Captain America ή τον Thor. Η διαφοροποίηση καταλήγει πλασματική, δεν υπάρχει τίποτε αντιπροσωπευτικά ηρωικό σε αυτούς τους Avengers, καμία προσπάθεια για ανάδειξη του ήρωα όπως γινόταν στα Batman Arkham ή στο Spider-man.
Πέραν τούτων, έχει καταβληθεί προσπάθεια να δοθεί ανόθευτη η beat’em up αίσθηση, σε ένα σύστημα ενδυνάμωσης όπου λίγο διαφέρει από ήρωα σε ήρωα, δημιουργεί όμως χαοτικές καταστάσεις, ευχάριστες και εθιστικές χάρη στα combos και τα σφιχτοδεμένα controls. Προβλήματα στο solo παιχνίδι προκύπτουν κυρίως από την AI, όπου σε σημεία η εχθρική αντιλαμβάνεται τους χαρακτήρες από χιλιόμετρα ενώ η φιλική χάνει το προσανατολισμό της κολλώντας σε τοίχους ή ξεχνά να αναστήσει τον ήρωα που ελέγχουμε. Σε αυξημένα επίπεδα δυσκολίας, όσο δηλαδή ανεβαίνουν τα power levels, υπάρχουν περιπτώσεις που η μάχη γίνεται τεχνηέντως άδικη, με one-shot kills εάν δεν πετύχει η τέλεια αποφυγή, και stun-lock επιθέσεις που ακινητοποιούν τελείως το χαρακτήρα μας.
Οι «γραφικάρες» γρήγορα καταλήγουν σε οπτικό χασμουρητό. Τα περιβάλλοντα δίνουν την ευχαρίστηση της καταστροφής, με τρομακτικά frame drops ακόμα και στο performance mode του PS4 Pro, αποτυγχάνουν όμως να κάνουν οτιδήποτε άλλο από το να υφίστανται ως υπερμεγέθεις αρένες που έχτισε κάποιο ανηψάκι με τα playmobile του. Καμία φαντασία σε σχεδιασμό, άτακτα ειρημένα τεχνολογικά assets της AIM σε δάση και ερήμους, τα ίδια κτήρια παντού, μυριάδες φωτεινά κουτάκια με πρώτες ύλες, σε μια συνολική εικόνα που θυμίζει παιχνίδι για κινητά τηλέφωνα. Δε λείπουν βεβαίως τα διάφορα glitches, με κολλήματα των μοντέλων μέσα στα textures, αόρατους τοίχους σε κάθε μήκος και πλάτος του ορίζοντα, σπασίματα στα animations, έλλειψη βάρους στις κινήσεις, απαράδεκτες τεχνικές απεικόνισης. Φτάνει να δει κάποιος μέσα από τα παράθυρα των κτηρίων το τρόπο που έχουν απεικονίσει το εσωτερικό για να καταλάβει το μέγεθος της γελοιότητας. Στο Anthem τουλάχιστον ο σχεδιασμός του κόσμου τσίγκλαγε τη φαντασία και το Fallout 76 κατόρθωνε να δημιουργήσει ψήγματα immersion, εδώ οι πίστες είναι χειρότερες και από εκείνες του αντίστοιχου παιχνιδιού για το Mega Drive.
Και συνεχίζει. Ακόμα και στα πλαίσια της ίδιας της κατηγορίας στην οποία εντάσσεται, το grinding που απαιτείται είναι τρομακτικό. Οι απολαβές σε σχετικά νομίσματα για αγορά καλύτερου εξοπλισμού έρχεται με το σταγονόμετρο και τα πάντα πωλούνται πανάκριβα, με αποτέλεσμα η επανάληψη αποστολών για τη συλλογή τους (παράλληλα με το άνοιγμα σεντουκιών) να αποκτά ένα ακόμα επίπεδο βαναυσότητας. Οι «σημαντικές» απολαβές έρχονται μέσα από cosmetics, με τη μορφή νέων skins για τους ήρωες, νέων nameplates και emoticons όπου, ακόμα και σε αυτά, απλά πήραν τη χρωματική παλέτα του ουράνιου τόξου και την εφάρμοσαν στις στολές του Iron Man, ή έβαψαν με κάθε λογής ανέμπνευστα war paints το σώμα του Hulk.
Η δε παρεχόμενη ανταλλακτική μονάδα εντός παιχνιδιού για αγορά cosmetics από το marketplace, είναι άφαντη. Εξαντλώντας το περιεχόμενο πριν αυτό μπει σε λούπα, οι συγκεκριμένες μονάδες που δίνει το παιχνίδι είναι μόλις 200, όταν ένα rare emoticon του Iron Man, που τον δείχνει να σηκώνει το χέρι του για να χαιρετήσει στρατιωτικά, κοστίζει 250. Με τα legendary emotes να κοστίζουν 1000 και τα skins να φτάνουν τα 1400, η αγορά μονάδων με πραγματικά χρήματα είναι μονόδρομος. Με 5€ αγοράζεις 500 μονάδες, με 20€ αγοράζεις 2.000 + 200 bonus μονάδες (μόλις ένα legendary skin για έναν ήρωα και περισσεύουν κάτι ψιλά), με 50€ αγοράζεις 5.000 +1.000 bonus μονάδες και με 100€ αγοράζεις 10.000 + 3.000 bonus μονάδες. Όταν όλο το marketplace κοστίζει 53.400 μονάδες, βάλτε τα κάτω και βγάλτε συμπεράσματα.
Κάπου προς το τέλος του campaign ακούγεται η φράση «You are not a hero, you are a mistake» και δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη παράθεση για τον τίτλο. Το Marvel’s Avengers δεν έχει τίποτε ηρωικό επάνω του, με εξαίρεση τους παίκτες που θα πέσουν στην παγίδα λόγω αγάπης για τους ήρωες και θα φαρμάρουν μέχρι να σβήσει ο ήλιος. Που εάν δεν υπάρχει friend list για δημιουργία group, τότε καλή τύχη με το σπασμένο matchmaking. Ελάχιστη προσπάθεια στη gameplay εκπροσώπησή των ηρώων, ελάχιστη προσπάθεια στη δημιουργία καλού level design, ελάχιστη προσπάθεια στη δημιουργία ανταγωνιστών (μόλις τρεις villains, μαζί με τον τελικό), ελάχιστη προσπάθεια ακόμα και για ένα καλό game as a service παιχνίδι.
Το παιχνίδι γίνεται διασκεδαστικό με τον ελάχιστο κοινό παρανομαστή: Δύο φίλοι, γνωστοί ήρωες, μπουνιές στους κακούς. Αθώα, άμυαλα, παιδικά. Οποιαδήποτε άλλη ανάγνωση μάς βγάζει στο μονόδρομο των οικονομικών μοντέλων που κατευθύνουν το σχεδιασμό ενός παιχνιδιού, μιας φανταχτερής παραγωγής ενός mobile λογικής τίτλου, στα σαλόνια. Με το Anthem είδαμε κάποιες καλές βασικές ιδέες στο gameplay, που δεν είχαν το απαραίτητο περιεχόμενο και σχεδιαστική κατεύθυνση να τις υποστηρίξουν. Με το Fallout 76 γελάσαμε μέχρι δακρύων με τα μυριάδες bugs και κλάψαμε από πόνο για τον ευτελισμό της σειράς. Με το Marvel’s Avengers απλά διαπιστώσαμε ότι το πηγάδι δεν έχει πάτο.
To Marvel’s Avengers κυκλοφορεί για PS4, PC και Xbox One από τις 5 Σεπτεμβρίου του 2020. Το review βασίστηκε στην έκδοση για το PS4, με review code που λάβαμε από τον διανομέα του τίτλου, τη CD Media.
