Όπως σε κάθε έργο τέχνης, έτσι και στα βιντεοπαιχνίδια με αρτιστικές τάσεις η προσωπική σφραγίδα του δημιουργού είναι κυρίαρχη. Αν μιλάμε για ΑΑΑ παραγωγές υπό την εποπτεία ενός developer με ισχυρό όραμα, τότε παρόλο που στη δημιουργία του θα συμμετέχουν ίσως εκατοντάδες άνθρωποι, η προσωπικότητα του αρχηγού θα περάσει στο παιχνίδι και ο παίκτης δεν θα δυσκολευτεί να αναγνωρίσει την ιδιαίτερη σφραγίδα του. Το ίδιο φυσικά ισχύει και στην indie σκηνή, όπου βλέπουμε πολλές φορές δημιουργίες από ένα μόνο άτομο που ακροβατούν ανάμεσα στο παιχνίδι και την αρτιστική πρόταση, με τον κώδικα να λειτουργεί σαν ψηφιακός καμβάς όπου ο δημιουργός εκθέτει το όραμά του. Μια τέτοια περίπτωση είναι και το Papetura.
Το Papetura είναι ουσιαστικά ένα πολύ σύντομο point and click adventure με σαφώς αρτιστικό προσανατολισμό και σκοπό. Διαδραματίζεται σε έναν κόσμο από χαρτί, με τον κύριο ήρωά του, τον Pape, να είναι αιχμάλωτος σε μια περίεργη φυλακή. Σύντομα θα γνωρίσει ένα περίεργο σκουληκοειδές πλάσμα, τον Tura, και μαζί θα προσπαθήσουν να αποδράσουν και να σταματήσουν μια προφητεία, η οποία δείχνει τον κόσμο του παιχνιδιού να καταστρέφεται από φωτιά…
Το κυριότερο χαρακτηριστικό του Papetura είναι πως όλος ο οπτικός τομέας του είναι χειροποίητες, αληθινές κατασκευές από χαρτί, τις οποίες ο δημιουργός του έφτιαξε, φωτογράφησε και βιντεοσκόπησε, και έπειτα πέρασε τις εικόνες στον υπολογιστή και επεξεργάστηκε. Χρησιμοποιώντας λοιπόν χαρτί και φωτίζοντας τις κατασκευές αυτές με αληθινό φως, δημιούργησε σιγά σιγά όλα όσα βλέπει ο παίκτης στην οθόνη του. Όπως είπαμε, το παιχνίδι φτιάχτηκε από ένα μόνο άτομο, με τη συνδρομή δύο ακόμα στη μουσική και τα ηχητικά εφέ. Αν παρακολουθήσει κανείς βίντεο από όλη τη διαδικασία, θα διαπιστώσει ότι σίγουρα αυτή η ιδιαίτερη προσέγγιση θα ήταν πολύ χρονοβόρα, ενώ φυσικά είναι και υπεύθυνη για το ξεχωριστό τελικό αποτέλεσμα.
Τα γραφικά του παιχνιδιού ξεχωρίζουν λοιπόν για την χειροπιαστή υφή τους, το stop motion animation και εν τέλει την αίσθηση ότι δεν παρακολουθούμε μια ψηφιακή δημιουργία, αλλά μια κατασκευή του αληθινού κόσμου. Επειδή χρησιμοποιήθηκε απλό φωτοτυπικό και φωτογραφικό χαρτί, η χρωματική παλέτα είναι βέβαια αρκετά περιορισμένη, ενώ ο ατμοσφαιρικότατος κατά τα άλλα φωτισμός έχει τις περισσότερες φορές λευκή, κίτρινη ή πορτοκαλί χροιά.
Γι’αυτούς τους λόγους τα γραφικά δεν είναι τα ομορφότερα που έχουμε δει ποτέ, αλλά η 100% χειροποίητη προέλευσή τους κερδίζει αβίαστα τον σεβασμό μας. Σε συνδυασμό με την πραγματικά όμορφη, μελαγχολική και ατμοσφαιρική μουσική και τη λιτή αφήγηση, συνδράμουν στον χαρακτηρισμό του παιχνιδιού ως μια σαφή καλλιτεχνική δημιουργία που αντανακλά και κατοπτρίζει το όραμα του δημιουργού της.
Όσον αφορά το gameplay, πρόκειται όπως είπαμε για ένα point and click adventure με λιτή αφήγηση στο στυλ παιχνιδιών όπως το Little Nightmares. Μόλις ο πρωταγωνιστής συναντήσει τον σύντροφό του, τον Tura, αυτός μπορεί να εκτοξεύει μικρά σφαιρίδια, σημαδεύοντας σε γωνία 180 μοιρών με τον δεξί αναλογικό μοχλό. Οι γρίφοι του παιχνιδιού είναι έξυπνοι, ενώ πολλές φορές απαιτούν και το κατάλληλο timing και μια στοιχειώδη επιδεξιότητα εφόσον μπλέκονται με shooting μηχανισμούς (δεν αρκεί δηλαδή μόνο το κλικ στο σωστό σημείο).
Το παιχνίδι περιλαμβάνει και ένα hint σύστημα, με το οποίο ο παίκτης βλέπει ένα μικρό σκετσάκι όμοιο με τους διαλόγους της ιστορίας, που του δείχνει τι πρέπει να κάνει σε κάθε δωμάτιο για να προχωρήσει. Λόγω της λιτής αφήγησης βεβαια, η οποία δηλώνει παρούσα ακόμα και στο how to play τμήμα του μενού, μας πήρε 1-2 γρίφους να καταλάβουμε ότι το κουμπί Χ δείχνει hints και δεν είναι μηχανισμός του παιχνιδιού…
Όσον αφορά λοιπόν την ποιότητα των γρίφων, μείναμε ικανοποιημένοι. Ένα πρόβλημα όμως του παιχνιδιού είναι η απελπιστικά αργή κίνηση του χαρακτήρα, με συνέπεια ο παίκτης να δυσκολεύεται να μεταβεί από μια οθόνη στην άλλη και να δοκιμάζει πράγματα για να βρει τη λύση των γρίφων. Πολλές φορές ευχηθήκαμε να υπήρχε ένα run button, ώστε να υπερβούμε την ταχύτητα του σαλιγκαριού με την οποία κινούμαστε…
Το άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του παιχνιδιού, το οποίο δεν θα κατατάξουμε a priori στα μειονεκτήματα, αλλά σίγουρα ενδιαφέρει μεγάλο μέρος του υποψηφίου αγοραστικού κοινού, είναι η πολύ μικρή διάρκειά του, απόρροια ίσως του ξεχωριστού τρόπου που επιλέγχθηκε για το development. Έτσι, ανάλογα με το πόσο γρήγορα θα ανακαλύψουμε τη λύση των γρίφων, ίσως και του πόσο συχνά θα χρησιμοποιήσουμε τα hints, το παιχνίδι μπορεί να ολοκληρωθεί έπειτα από 1 με 1,5 ώρα. Σε συνδυασμό με την πολύ αργή κίνηση του χαρακτήρα που αναφέραμε παραπάνω, οι συνολικές τοποθεσίες που θα επισκεφτούμε και οι γρίφοι που θα λύσουμε φτάνουν οριακά σε διψήφιο νούμερο.
Για να ολοκληρώσουμε την παρουσίασή μας, ας πούμε και δύο λόγια για την ιστορία και τη λιτή όπως προαναφέραμε αφήγηση. Το παιχνίδι δεν περιλαμβάνει φυσικά ομιλία, και όλοι οι διάλογοι έχουν τη μορφή φυσικών κι εδώ σκίτσων σε κόμικ φούσκες. Η ιστορία παίζει περισσότερο με τα συναισθήματα, ενώ τα όποια νοήματα επάγονται περισσότερο από την ατμόσφαιρα και τη σύνδεση με τον φανταστικό κόσμο του παιχνιδιού. Δεν είναι αλησμόνητη ή ρηξικέλευθη, αλλά σίγουρα μπορεί να αγγίξει τον παίκτη και να τον κάνει να νοιώσει όμορφα αισθήματα.
Αυτό είναι λοιπόν το Papetura. Μια σαφώς ιδιαίτερη πρόταση, με ξεχωριστή μέθοδο δημιουργίας που συνάδει και δικαιολογεί τον χαρακτηρισμό του ως έργο τέχνης. Εμείς μαγευτήκαμε από τον φανταστικό κόσμο που δημιούργησε ο καλλιτέχνης και περάσαμε καλά με τους γρίφους του, αλλά έχοντας παίξει κι άλλα παιχνίδια της κατηγορίας θα θέλαμε να είχαμε περάσει κι άλλο χρόνο με αυτό…
Το Papetura κυκλοφορεί για το Nintendo Switch από την 1/12/22, ενώ για PC είναι διαθέσιμο από τις 7/5/21. To review μας βασίστηκε στην έκδοσή του για το Switch, με review code που λάβαμε από τη Feardemic.
