Το 2021 αποτέλεσε ένα έτος σημαδιακό, καθώς η Nintendo βρήκε την ευκαιρία να ξεθάψει από τα μπαούλα και να επαναφέρει μια θρυλική visual novel σειρά. Αναφερόμαστε, φυσικά, στη σειρά Famicom Detective Club και τους δύο τίτλους που αφηγούνταν στις πρώτες περιπέτειες ενός ανήλικου ιδιωτικού ερευνητή, ενός χαρακτήρα που προσπαθούσε να βρει τα πατήματά του στη δουλειά και τη ζωή, καθώς ο ίδιος ήταν αμνήμων. Επρόκειτο, δηλαδή, για δύο τίτλους που είχαν κυκλοφορήσει αποκλειστικά για την Ιαπωνική αγορά στο σύστημα Famicom (…το δικό μας NES) και που ποτέ δεν κυκλοφόρησαν επίσημα στη Δύση. Περίεργο; Πιθανόν όχι.
Ήταν εκείνη η περίοδος που η Nintendo προσπαθούσε να λανσάρει μια family-friendly ταυτότητα στην αγορά και μια κυκλοφορία ενός σκοτεινού visual novel τίτλου δεν θα μπορούσε να ταιριάζει με την εικόνα που ήθελε να προβάλει προς τα έξω. Όμως με τα χρόνια να περνούν και με το άλλοτε μικρό ηλικιακά κοινό να ζητάει κάτι περισσότερο από τις «παραδοσιακές» οικογενειακές εμπειρίες, ή τη σωρεία τίτλων που φωνάζουν από μακριά πως απευθύνονται σε ένα συγκεκριμένο ηλικιακό κοινό, έφτασε η ώρα για την εταιρεία του Κιότο να αναθεωρήσει την άποψή της.
Και κάπως έτσι, 33 χρόνια μετά την κυκλοφορία του πρώτου τίτλου της σειράς, το Famicom Detective Club: The Missing Heir και το Famicom Detective Club: The Girl Who Stands Behind έκαναν μια θριαμβευτική επάνοδο. Πολύχρωμα περιβάλλοντα, πανέμορφα μοντέλα χαρακτήρων, οι εξαιρετικές ερμηνείες των Ιαπώνων seiyuus και ο ικανοποιητικός μουσικός τομέας ικανοποίησαν τους λάτρεις του visual novel είδους αλλά και όλους όσους είχαν προσδώσει στα δύο αυτά παιχνίδια ένα καλτ status, περιμένοντας τη στιγμή που οι δύο τίτλοι θα γίνονταν κάποια στιγμή διαθέσιμοι στη Δύση, πέρα από ορισμένες προσπάθειες μετάφρασης από fans που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Ιαπωνικής κουλτούρας αλλά του συνολικού ύφους των παιχνιδιών.
Και σήμερα, τρία χρόνια μετά από την επιστροφή της σειράς Famicom Detective Club, ένας ολοκαίνουριος τίτλος έρχεται, με σκοπό την απόλυτη ικανοποίηση του κοινού στο οποίο αναφερθήκαμε προηγουμένως. Ένας τίτλος που φιλοδοξεί να κρατήσει τα σκήπτρα του πιο σκοτεινού και μυστηριώδους τίτλου της σειράς. Ένας τίτλος που συζητήθηκε από πολύ νωρίς λόγω του teaser trailer που έγινε διαθέσιμο μόλις λίγες εβδομάδες πριν από την κυκλοφορία του και που αφήνει μια αίσθηση πως η Nintendo προσπαθεί να διαφοροποιήσει το περιεχόμενο που προσφέρει, ικανοποιώντας όσο το δυνατόν περισσότερες προτιμήσεις και αγαπημένα genres.
Αυτό ακριβώς είναι το υπόβαθρο στο οποίο εκτυλίσσεται η πλοκή του Emio – The Smiling Man: Famicom Detective Club. Το Emio – The Smiling Man αφηγείται μια ιστορία με ορισμένα σκαμπανεβάσματα κατά τη διάρκεια του τίτλου, κάτι που συνηθίζεται σε παιχνίδια του είδους, αν και όλα γίνονται πολύ πιο ξεκάθαρα στο τέλος. Στο κέντρο της ιστορίας βρίσκεται ο τρόπος με τον οποίο τα θύματα της ιστορίας βρίσκουν το τέλος τους από έναν δαιμονικό δολοφόνο, τον Χαμογελαστό Άνδρα, ο οποίος ξεκίνησε τη δράση του πριν από δεκαοκτώ χρόνια και που φαίνεται πως «επέστρεψε» για ακόμα μια φορά, για τους δικούς του πάντοτε λόγους.
Το κοινό στοιχείο στα θύματα είναι πάντα μια χάρτινη σακούλα με ένα χαμογελαστό πρόσωπο ζωγραφισμένο πάνω της. Το χαμογελαστό πρόσωπο αποτελεί την «υπόσχεση» που αφήνει ο δολοφόνος στα θύματά του – την υπόσχεση πως θα πάρει μακριά τον πόνο τους και πως θα αφήσει ένα ανεξίτηλο χαμόγελο πάνω στα πρόσωπά τους. Όμως, σε σχέση με το παρελθόν, τα πράγματα έχουν αλλάξει στο παρόν, αφήνοντας στον πρωταγωνιστή της ιστορίας, αλλά και στα άλλα μέλη του γραφείου ερευνών του κυρίου Utsugi, πάρα πολλά κενά και απορίες.
Όμως, καθώς οι έρευνες εξελίσσονται και οι συνομιλίες με πρόσωπα δίνουν και παίρνουν, τα πράγματα θα αρχίσουν να παίρνουν μια περίεργη τροπή. Τραγικές οικογενειακές ιστορίες μπαίνουν στο κάδρο των ερευνών, ενώ το παρελθόν με το παρόν θα καταφέρουν να ενωθούν όταν η ιστορία φτάνει στην κλιμάκωσή της με τον πιο αναπάντεχο τρόπο, με το φινάλε της ιστορίας να είναι γλυκόπικρό – όπως και αν ο κάθε παίκτης επιθυμεί να ερμηνεύσει αυτή τη λέξη.
Δεν τίθεται θέμα πως το Emio – The Smiling Man μπορεί να αφήσει το δικό του, μοναδικό στίγμα στους παίκτες που θα επενδύσουν πάνω του, και πως πρόκειται για έναν πραγματικά ατμοσφαιρικό τίτλο, με μοναδικές στιγμές, που τον τοποθετούν ψηλά στη λίστα των καλύτερων τίτλων του είδους – χωρίς, ωστόσο, να σημαίνει πως δεν ταλανίζεται από ζητήματα που θα έπρεπε να έχουν επιλυθεί σε αυτό το σημείο.
Ας ξεκινήσουμε, ωστόσο, με το κομμάτι του gameplay. Οι παίκτες που είχαν τη δυνατότητα να ασχοληθούν με έναν ή και τους δύο τίτλους Famicom Detective Club θα διαπιστώσουν αμέσως πως τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει σχεδόν καθόλου. Ο παίκτης χρησιμοποιεί ένα μενού με διάφορες επιλογές αλληλοεπίδρασης με τους χαρακτήρες, τα περιβάλλοντα και τα αντικείμενα που εμφανίζονται επί της οθόνης, καθώς προσπαθεί να εξερευνήσει κάθε κρυμμένο στοιχείο, ή κάθε ένδειξη που θα αποκαλυφθεί μέσω των συνομιλιών με τους υπόλοιπους χαρακτήρες, στην προσπάθειά του να ανακαλύψει την αληθινή ταυτότητα του ενόχου.
Μια ακόμα επιλογή, αυτή της Σκέψης (Think), επιτρέπει στον παίκτη να κάνει μια ενδοσκόπηση των στοιχείων και των πληροφοριών που έχει συλλέξει, ενώ πολλές φορές αυτή λειτουργεί και ως πυξίδα που θα βοηθήσει τον παίκτη να καταλάβει τι πρέπει να κάνει στη συνέχεια. Την ίδια στιγμή, το μενού του Emio – The Smiling Man εμπλουτίζεται με την προσθήκη του τηλεφώνου, το οποίο απλώς ακυρώνει την ανάγκη χρήσης μιας από τις τηλεφωνικές συσκευές του περιβάλλοντος, ενώ δεν πρέπει να αγνοούμε και τη χρήση ενός σημειωματάριου, το οποίο λειτουργεί ως ο μηχανισμός αναφοράς σε όλα τα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζει ο παίκτης.
Πρόσωπα και πληροφορίες καταγράφονται με κάθε λεπτομέρεια και ανανεώνονται συνεχώς, θυμίζοντας στον παίκτη τι έχει ήδη ανακαλύψει και οδηγώντας τον λίγο πιο κοντά στη λύση του μυστηρίου. Ωστόσο, αυτός ο μηχανισμός επίδρασης του παίκτη με τους χαρακτήρες και το περιβάλλον είναι και το μεγαλύτερο ζήτημα του Emio – The Smiling Man, και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίσαμε με τους προκατόχους του, χωρίς να έχει γίνει οποιαδήποτε βελτίωση ή αλλαγή στην προσέγγισή τους από πλευράς δημιουργών.
Αυτή η trial and error-λογικής αλληλοεπίδραση προσπαθεί, ανεπιτυχώς πάντοτε, να εξομοιώσει τη λογική διαδικασία έρευνας και συνομιλιών που πιθανόν θα ακολουθούσε ένας αληθινός ερευνητής, κάτι που ωστόσο δεν μεταφράζεται σωστά σε ένα visual novel παιχνίδι όπως το Emio – The Smiling Man. Δεδομένου του ότι η σειρά Famicom Detective Club έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για ποικίλα visual novel adventures που έχουν εξελιχθεί ιδανικά μέσα στο χρόνο, με αποκορύφωμα ίσως τη σειρά Gyakuten Saiban (Ace Attorney), ο τρόπος αλληλοεπίδρασης με περιβάλλοντα και χαρακτήρες εξακολουθεί να είναι αρχαϊκός, όπως και ίσχυε όταν τα πρώτα παιχνίδια της σειράς έγιναν διαθέσιμα.
Αρχαϊκός μηχανισμός που ίσως και να θεωρείται μάλλον σήμα κατατεθέν για τα δεδομένα της σειράς, χωρίς όμως αυτό να αλλάζει το γεγονός ότι καθίσταται σχεδόν ανυπόφορος. Αφ’ ενός έχουμε τη μόνιμη επιστροφή στο κεντρικό μενού κάθε φορά που κάνουμε μια επιλογή, ανεξάρτητα από το βαθμό επιτυχίας της, ή όχι. Αυτή η επιστροφή αποσπά πολύ εύκολα τον παίκτη από τον ειρμό της αφήγησης και καθιστώντας το αρκετά δύσχρηστο.
Αφ’ ετέρου έχουμε να ασχοληθούμε και με τις κρυμμένες επιλογές συνέχισης της ιστορίας, που είτε απαιτούν την επανάληψη ήδη χρησιμοποιημένων επιλογών αλληλεπίδρασης, είτε με την παράλειψη επιλογής συγκεκριμένων επιλογών που, λόγω της απόδοσης του κειμένου, θεωρούμε πως είναι λανθασμένες και πως δεν στέκουν στη συγκεκριμένη σκηνή. Το interaction με τη σκηνή, τα αντικείμενα που έχουμε στην κατοχή μας αλλά και τους χαρακτήρες είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα των τίτλων του είδους. Εδώ, όμως, η όποια αλληλεπίδραση μπορεί είτε να είναι ξεκάθαρη, είτε να διαρκέσει πολύ περισσότερο από το κανονικό.
Δεν είναι λίγες οι φορές που ο παίκτης θα κληθεί να ρωτήσει ξανά και ξανά τα ίδια πράγματα σε κάποιον in-game χαρακτήρα, μέχρι το παιχνίδι να δώσει επιτέλους το έναυσμα ότι έγινε η σωστή ερώτηση, επιτρέποντας την εξέλιξη του σεναρίου. Μπορούμε να δικαιολογήσουμε τους developers για τη συγκεκριμένη επιλογή στο σύστημα αλληλοεπίδρασης, σε μια προσπάθεια να μεταφέρουν μέσω ενός μενού την αίσθηση που θα απέδιδε μια γνήσια συνομιλία με έναν φυσικό ομιλητή.
Όλο αυτό όμως αναπόφευκτα θα κουράσει τον παίκτη και θα τον αναγκάσει να αναζητήσει την εύκολη λύση του ηλεκτρονικού «λυσαριού» για να προχωρήσει παρακάτω και να μπορεί να απολαύσει το υπόλοιπο της ιστορίας του Χαμογελαστού Δολοφόνου. Το ευτυχές στοιχείο, ωστόσο, που προσφέρει μια ανακούφιση στον παίκτη είναι πως η εκνευριστικά πολύπλοκη διαδικασία της έρευνας δεν απαιτεί την εξερεύνηση πολλαπλών σημείων και σκηνών, κάτι που θα απαιτούσε από τον παίκτη να μετακινείται μπρος και πίσω ουκ ολίγες φορές.
Αυτό είναι ένα από τα χαρακτηριστικά που διαπιστώσαμε και στα προηγούμενα remakes των Famicom Detective Club τίτλων και χαιρόμαστε που αυτό επαναλαμβάνεται και στο Emio – The Smiling Man. Κάθε συνομιλία, κάθε αναζήτηση, κάθε εξέλιξη αφορά αποκλειστικά στην τρέχουσα σκηνή. Αν δεν ανακαλύψουμε το στοιχείο εκείνο που απαιτείται για να προχωρήσουμε παρακάτω, το παιχνίδι δεν μας επιτρέπει να απομακρυνθούμε από την εκάστοτε σκηνή την οποία και εξερευνούμε. Δεν υπάρχει πραγματικά κανένα περιθώριο αποτυχίας, απώλειας στοιχείων και παράληψης χαρακτηριστικών.
Αν όλα τα στοιχεία διερευνηθούν και αν όλες οι πληροφορίες που βρίσκονται μέσα στους διαλόγους καταφέρουν να εκμαιευθούν, τότε και μόνο τότε μπορούμε να προχωρήσουμε στην επόμενη σκηνή, ή στο επόμενο κεφάλαιο, εν αναμονή πάντοτε του τι θα βρούμε παρακάτω. Και δεδομένου ότι το Emio – The Smiling Man απαρτίζεται από δώδεκα ολόκληρα κεφάλαια, πολλά περισσότερα από τα προηγούμενα παιχνίδια της σειράς, τότε είναι μάλλον θετικό που η όποια ταλαιπωρία με το μενού εξερεύνησης αφορά μόνο συγκεκριμένα σημεία του παιχνιδιού, και δεν επιβάλει στον παίκτη να κάνει παλινδρομικές κινήσεις.
Στα του οπτικοακουστικού τομέα του τίτλου, στο μεγαλύτερο κομμάτι του, το Emio – The Smiling Man θυμίζει αρκετά τους προκατόχους του. Σύγχρονα ηχητικά εφέ και ένα όμορφο soundtrack, χωρίς μελωδικές φανφάρες και υπερβολές και με μυστήριο όταν και όπου χρειάζεται απαρτίζουν τον ηχητικό τομέα του τίτλου. Οι παίκτες -και δη οι λάτρεις της Ιαπωνικής γλώσσας- έχουν επίσης τη δυνατότητα να απολαύσουν όλους τους διαλόγους του παιχνιδιού στην Ιαπωνική, με την μόνη παρουσία αγγλικών να αφορά στη μετάφραση των μενού και του κειμένου.
Όπως και στα remakes των αρχικών Famicom Detective Club τίτλων, οι ιαπωνικές ερμηνείες είναι εξαιρετικές, προσθέτοντας το απαραίτητο συναίσθημα και αποδίδοντας την τραγικότητα ορισμένων χαρακτήρων στο βαθμό που απαιτεί η πλοκή. Όσοι, πάλι, δεν είναι εξοικειωμένοι με τη γλώσσα, μπορούν ανά πάσα στιγμή να απενεργοποιήσουν εντελώς τις Ιαπωνικές φωνές, αποκτώντας έτσι πρόσβαση σε μια ανόθευτη visual novel εμπειρία. Ο οπτικός τομέας του Emio – The Smiling Man εξακολουθεί να πατά στα χνάρια των προκατόχων του.
Τα εικαστικά των περιβαλλόντων χώρων είναι γεμάτα λεπτομέρειες, ενώ τα περισσότερα μοντέλα χαρακτήρων είναι επανασχεδιασμένα και πλήρως animated, χωρίς να στεκόμαστε μόνο στο lip movement που ήμαστε συνηθισμένοι μέχρι τώρα, με τους τίτλους στο σύνολό τους να προσφέρουν μια απολαυστική visual interactive εμπειρία. Οι δε σκηνές που αφορούν στις αναδρομές στο παρελθόν, ή τις σκηνές που βιώνουμε την παρουσία του Emio, είναι αριστοτεχνικά σχεδιασμένες και αποδίδουν το μυστήριο όπως ακριβώς πρέπει, χωρίς υπερβολές. Οφείλουμε να δώσουμε τα εύσημα στην ομάδα ανάπτυξης που απαρτίζεται τόσο από τη Nintendo όσο και τη Mages για το εξαιρετικό αυτό αποτέλεσμα, το οποίο θα μπορούσαν με ευκολία να μιμηθούν αντίστοιχοι τίτλοι του είδους, είτε αυτοί είναι καινούριοι, είτε remakes παλαιότερων.
Και κάπως έτσι, μετά από ένα χορταστικό δεκάωρο διαδραστικής ανάγνωσης, το Emio – The Smiling Man έφτασε στο τέλος του. Ως ένας ακόμα τίτλος της σειράς Famicom Detective Club, φαίνεται πως κληρονόμησε όλες τις παθογένειες των προκατόχων του. Για μια ακόμα φορά, τα προβλήματά του έρχονται να μας κρούσουν ξανά τη θύρα και να μας θυμίσουν πως, όσο και αν ένας τίτλος είναι ακέραιος οπτικοακουστικά, ή όσο και αν η ιστορία που αφηγούνται είναι ικανοποιητικότατη και ανώτερη από όσα έχουμε συνηθίσει, εν τούτοις κάτι θα υπάρχει πάντα να μειώνει αισθητά την ποιότητα της εμπειρίας με έναν τίτλο.
Τον ρόλο του κακού εδώ δεν παίζει ο Emio και οι…ενσαρκώσεις του. Το ρόλο αυτό παίζουν τόσο η δυσχρηστία στο μενού, όσο και οι μηχανισμοί έρευνας, που περισσότερο θα ταλαιπωρήσουν τον παίκτη, παρά θα τον βοηθήσουν. Σε κάθε περίπτωση, το ενδιαφέρον σενάριο, οι διάλογοι και οι χαρακτήρες, μαζί με το γενικότερο πλαίσιο απεικόνισης αποτελούν το στοιχείο λύτρωσης του τίτλου.
Μιλάμε για έναν τίτλο χορταστικό, με μια ενδιαφέρουσα ιστορία και ένα πρόσθετο κεφάλαιο μετά τους τίτλους τέλους, το οποίο ρίχνει περισσότερο φως στο πως γεννήθηκε το ανθρώπινο τέρας που αποφάσισε να χαρίζει χαμόγελα θανάτου. Και έχοντας ολοκληρώσει το αρχικό παιχνίδι, ένα νέο playthrough και οι σωστές επιλογές σε πολύ συγκεκριμένα σημεία μπορούν να οδηγήσουν τον τίτλο σε πολύ ενδιαφέροντα μονοπάτια. Αλλά αυτά καλούνται να ανακαλύψουν οι ίδιοι οι παίκτες.
Εμείς κρατάμε το γεγονός πως έχουμε ένα πολύ ενδιαφέρον visual genre adventure παιχνίδι στα χέρια μας. Ένα παιχνίδι ώριμο αφηγηματικά, που αποδεικνύει το πόσο πρόθυμη είναι η Nintendo να διευρύνει το portfolio επιλογών στους παίκτες. Ας ευχηθούμε πως αυτό θα συνεχιστεί και αργότερα – και, κυρίως, πως η επένδυση στο visual novel είδος θα συνεχιστεί.
Το Emio – The Smiling Man: Famicom Detective Club κυκλοφορεί από τις 29/8/24 για το Nintendo Switch. Το review μας βασίστηκε σε review code που λάβαμε από τη CD Media.
