Πιστή στην ιστορία της η Frictional Games επιστρέφει όχι μόνο στο είδος που βοήθησε να καθιερωθεί αλλά μάλιστα επανέρχεται στις ρίζες της, στο μακρινό Penumbra. Ίσως αποτελεί μία παραδοχή ότι το προηγούμενο κεφάλαιο της σειράς, το άνισο Amnesia: Rebirth, δεν πέτυχε τους στόχους του, όντας παράλληλα η πιο φιλόδοξη προσπάθεια της σουηδικής ομάδας ανάπτυξης μέχρι σήμερα, μέσα από την εκτενέστερη διάρκεια, τη μεγαλύτερη επένδυση στο βασικό χαρακτήρα καθώς και τη ποικιλίας σε περιβάλλοντα και set-pieces.
Στο Amnesia: The Bunker φαίνεται ότι η Frictional Games προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει τις δυνάμεις της να συμμαζέψει τις φιλοδοξίες της αλλά και να επικεντρωθεί περισσότερο στο ύφος της εμπειρίας που θέλει να προσφέρει ένα παιχνίδι της συγκεκριμένης σειράς. Σε αρκετά μεγάλο βαθμό αυτή η κατεύθυνση της βγαίνει σε καλό, προσφέροντας μία ιδανική πρόταση για τους λάτρεις των survival horror της σχολής των walking simulator (αν μας επιτρέπετε να το θέσουμε σε αυτήν την πιο niche βάση).
Εξαρχής η σεναριακή βάση, που τοποθετεί το Amnesia: The Bunker στον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο, δείχνει ως μία ιδανική επιλογή. Μία φριχτή περίοδος της ανθρωπότητας, πνιγμένη σε έναν αιματηρό και βίαιο πόλεμο, ένα σκηνικό που δεν θα μπορούσε να αποτελεί πιο ταιριαστό καμβά για μία ασφυκτική survival horror εμπειρία και που παράλληλα έχουμε δει απειροελάχιστα στον χώρο των βιντεοπαιχνιδιών και δη στο συγκεκριμένο είδος.
Κατά ιδανικό τρόπο το 99% της περιπέτειας λαμβάνει χώρο στα υπόγεια καταφύγια των γαλλικών χαρακωμάτων, ένα πέρα ως πέρα κλειστοφοβικό περιβάλλον που δένει μοναδικά με τη monster horror θεματική. Εμείς παίρνουμε τον ρόλο του στρατιώτη Henri, ο οποίος θα βρεθεί εγκλωβισμένος και μόνος σε αυτές τις υπόγειες εγκαταστάσεις. Η απλότητα που διέπει διάφορους τομείς του τίτλου εμφανίζεται και στο κύριο objective, που δεν ζητά τίποτε άλλο από τον πρωταγωνιστή πέρα από την εύρεση δυναμίτη προκειμένου να ανοίξει μία τρύπα στη φραγμένη έξοδο ώστε να βγει στη σωτηρία του.
Ο κίνδυνος εδώ περνάει από την απειλή του γερμανικού στρατού προς την ύπαρξη ενός απόκοσμου και αποτρόπαιου τέρατος που σύντομα θα διαπιστώσουμε ότι τριγυρνάει στους δαιδαλώδους διαδρόμους του καταφυγίου. Πέρα από την προσπάθεια για την επιβίωση σταδιακά θα ανακαλύψουμε διάφορα σημειώματα, τα οποία επιχειρούν να ξεδιαλύνουν το τοπίο για τον ίδιο του χαρακτήρα του Henri αλλά και για την ύπαρξη αυτού του τέρατος.
Το Amnesia: The Bunker περιέχει απειροελάχιστους διαλόγους, επιλέγοντας την προσέγγιση της περιβαλλοντικής αφήγησης αλλά και τα διάσπαρτα σημειώματα για να πει την ιστορία του. Είναι μία επιλογή που στη συγκεκριμένη περίπτωση λειτουργεί αρμονικά με το horror κομμάτι υπερτονίζοντας το γεγονός ότι ο Henri αποτελεί ουσιαστικά τον μόνο επιζώντα ανάμεσα από δεκάδες στρατιώτες. Οι πληροφορίες που συλλέγουμε είναι καλογραμμένες, αποδίδοντας μία καλοδεχούμενα απλή και ξεκάθαρη ιστορία που αποφεύγει υπερβολές και αινιγματικές εξελίξεις.
Σίγουρα δεν θα ανακαλύψετε κάτι πραγματικά αναπάντεχο αλλά δεν αποτελεί κάτι αρνητικό, κατ’ αντιστοιχία με μία καλή monster horror ταινία, όπου της αρκεί να είναι καλοσκηνοθετημένη αλλά και να αποδίδει με σωστό και φειδωλό τρόπο την ύπαρξη του τέρατος, ώστε η εμφάνισή του να είναι πάντα σε θέση να προκαλέσει την αίσθηση του τρόμου και της θανατηφόρας απειλής.
Το Amnesia: The Bunker από τα πρώτα βήματα μας μαθαίνει ότι η δομή του χάρτη προσφέρει ένα καταφύγιο, εντός του… καταφυγίου, σε κεντρική τοποθεσία. Αυτό αποτελεί το κέντρο επιχειρήσεων του καταφυγίου, όπου εντός του μπορούμε να θεωρούμαι ότι είμαστε προφυλαγμένοι από το τέρας. Επιπρόσθετα, περιέχει μία γεννήτρια που τροφοδοτεί με ηλεκτρισμό και φως διάφορα τμήματα όλων των υπόλοιπων περιοχών, εάν και εφόσον φροντίζουμε να έχει πάντα καύσιμο.
Από αυτό το δωμάτιο μπορούμε να επισκεφτούμε όλες τις υπόλοιπες περιοχές του καταφυγίου, προκειμένου να βρούμε τα κατάλληλα εργαλεία (κόφτης αλυσίδων, γαλλικό κλειδί κ.α.) που σταδιακά θα μας επιτρέψουν να φτάσουμε στην έξοδο. Αν και υπάρχει μία αμυδρά αίσθηση ελευθερίας κινήσεων, ως προς την αλληλουχία των objectives, τελικά -λίγο, πολύ- η περιπέτεια είναι αρκετά γραμμική, χωρίς αυτό να αποτελεί κάτι το αρνητικό.
Το survival στοιχείο είναι εντονότατο, καθώς διαρκώς θα πρέπει να εντοπίζουμε διάφορες πρώτες ύλες, όπως τα προαναφερθέντα μπιτόνια, γάζες, πυρσούς κ.λπ., ικανές να μας βοηθήσουν σημαντικά προς την επιβίωσή μας αλλά και το προσπέρασμα διαφόρων εμποδίων, που πρωτίστως έρχονται με τη μορφή αιμοβόρων… αρουραίων. Ως μία εσάνς από το A Plague Tale, ορισμένοι τερατώδεις αρουραίοι στέκονται συχνά εμπόδιο σε διάφορους διαδρόμους, απαιτώντας από εμάς να βρούμε διάφορους τρόπους για να τους διώξουμε, από τη χρήση δολώματος μέχρι το πέταγμα χειροβομβίδας -αν επιθυμούμε πιο δραστικούς τρόπους- με τον φόβο όμως ότι ο θόρυβος ενδέχεται να δώσει τη θέση μας στο τέρας.
Αν και αρχικά δίνουν την εντύπωση ενός εκνευριστικού περιοριστικού κινδύνου, τελικά οι αρουραίοι έρχονται ως ένας αναγκαίος εχθρός που από τη μία πλευρά μας κρατάει σε εγρήγορση και από την άλλη συνάδει πλήρως με την όλη horror ατμόσφαιρα. Γενικά καλλιεργείται σε πολύ καλό βαθμό ο συνεχής φόβος ότι διαρκώς ένας θανατηφόρος κίνδυνος μπορεί να μας περιμένει στη γωνία. Δεν υπάρχει ποτέ η αίσθηση ότι μπορούμε να μετακινηθούμε με ασφάλεια, με το παιχνίδι να μας ωθεί συνεχώς σε προσεκτικές κινήσεις, αποφεύγοντας κατά το δυνατό την πρόκληση θορύβων, ακόμα και αν αυτοί προέχονται από το τρέξιμο.
Αυτό το διαρκές άγχος για το θόρυβο που ενδέχεται να προκαλέσουμε αναπτύσσεται ιδανικά καταφέρνοντας να αποφύγει τη δημιουργία εκνευρισμού, όταν -για παράδειγμα- το περπάτημα κρίνεται επιτακτικό έναντι του τρεξίματος. Το περιβάλλον είναι σχεδιασμένο με αρκετή λεπτομέρεια και κατάλληλους φωτισμούς αλλά και έναν εξαιρετικό ηχητικό τομέα, ώστε αβίαστα να μπαίνουμε στο ρόλο του Henri, ωθώντας μας έτσι στην αυθόρμητη προσπάθεια να πραγματοποιούμε μετρημένα βήματα και κινήσεις.
Στο απλοϊκό στήσιμο του αμιγώς gameplay κομματιού υπάρχουν ορισμένοι καλοδεχούμενοι εμπλουτισμοί όπως η ύπαρξη ορισμένων περιβαλλοντικών γρίφων για την απόκτηση αναγκαίων αντικειμένων. Υπάρχουν βέβαια και οι πιο… “brutal” λύσεις, όπως το πέταγμα χειροβομβίδας ή η ανατίναξη βαρελιού με πυρίτιδα δίπλα από ξύλινες πόρτες, ιδίως εάν νοιώθετε σίγουροι για κάποια κρυψώνα πλησίον ή για τη σβελτάδα του τρεξίματος του ήρωα έπειτα από τη σχεδόν σίγουρη εμφάνιση του τέρατος.
Πολύ σωστά διαβάσατε, υπάρχουν και χειροβομβίδες ενώ επίσης έχουμε από το πρώτο λεπτό της περιπέτειας και ένα περίστροφο. Η χρήση όπλου είναι κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε παιχνίδι της Frictional Games, αλλά θα ήταν εντελώς λάθος να υποθέσει κάποιος ότι έχουμε άλλη μία εταιρία που ευελπιστεί να προσεγγίσει ένα ευρύτερο κοινό μέσω της προσθήκης όπλων.
Καταρχήν θα πρέπει να τονιστεί ότι ο πυροβολισμός προς το τέρας το μόνο που θα καταφέρει είναι να το σταματήσει για 2-3 δευτερόλεπτα, μία τελευταία ελπίδα δηλαδή για να μας δοθεί μία ανάσα σωτηρίας. Κατά δεύτερον, τα πυρομαχικά είναι ιδιαίτερα δυσεύρετα, με αποτέλεσμα σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις να έχουμε καταφέρει να γεμίσουμε με έξι σφαίρες τον μύλο του περιστρόφου. Εν συντομία το περίστροφο δεν είναι κάτι περισσότερο από ένα ακόμα εργαλείο, που έρχεται κυρίως για να φέρει λύσεις σε ορισμένους περιβαλλοντικούς γρίφους. Ένα λουκέτο που μπορούμε να επιλέξουμε να πυροβολήσουμε ή ένα κόκκινο βαρέλι που μία σφαίρα θα οδηγήσει στα προβλέψιμα αποτελέσματα για παράδειγμα.
Η χρήση του περιστρόφου τελικά είναι και απολύτως συμβατή με την τοποθέτησή μας στα στρατιωτικά χαρακώματα, καταφέρνοντας ταυτόχρονα να δείχνει σχεδόν άχρηστο απέναντι από το αδυσώπητο τέρας, τονίζοντας έτσι την απόκοσμη φύση του (αν και μπορείτε να βγάλετε το “άχτι” σας στους αρουραίους αν επιλέξετε να σπαταλήσετε κατ’ αυτόν τον τρόπο τις σφαίρες).
Κάπου εδώ θα πρέπει να μιλήσουμε και για το ίδιο το τέρας, μία παρουσία που στα πρώτα μας βήματα έδινε την αίσθηση μίας OP οντότητας, ενός χάρου που όποτε έβγαινε από την τρύπα του δημιουργούταν η εντύπωση ότι το άμεσο game over ήταν πρακτικά αναπόφευκτο. Η παραπάνω αίσθηση δινόταν από τις ελλιπείς κινήσεις διαφυγής που προσφέρουν τα στενά μονοπάτια του καταφυγίου, οδηγώντας συχνά σε αδιέξοδο.
Στην παραπάνω αίσθηση της απόγνωσης για την αντιμετώπιση του τέρατος δεν βοηθούσε και ότι το save γίνεται αποκλειστικά στο ασφαλές κεντρικό σημείο του χάρτη, κάτι που σήμαινε ότι οι εξορμήσεις μας στα ενδότερα του καταφυγίου συχνά οδηγούσαν στο μηδέν έπειτα από τον θάνατο του Henri, αναγκάζοντάς μας να επαναλάβουμε όλα τα βήματά μας.
Λίγο έλειψε να γίνει ένα ολικό rage quit μέχρι που έγινε το “κλικ” και αρχίσαμε να αντιλαμβανόμαστε ορισμένα σημάδια που προδιέθεταν ότι το τέρας ήταν κοντά. Οι χαρακτηριστικοί θόρυβοι και -κυρίως- το τρεμόπαιγμα των φωτών άρχισαν να γίνονται οι σημαντικότεροι δείκτες για την επικείμενη εμφάνιση του τέρατος, κάτι που μας έδινε μερικά δευτερόλεπτα σωτήριας αντίδρασης (συνήθως στο σκύψιμο κάτω από κάποιο τραπέζι).
Η A.I. του τέρατος τελικά δεν αργεί να καταλήξει ως ιδιαίτερα προβλέψιμη, έπειτα από την κατανόηση των παραπάνω, και η αποφυγή του να γίνεται σχεδόν μηχανικά. Αυτό δεν αναιρεί την τρομακτική ατμόσφαιρα του τίτλου, αλλά από την άλλη δείχνει έντονα την απλοϊκή φύση της ύπαρξης του τέρατος, έστω σε gameplay όρους. Το αρχικό άγχος σταδιακά αρχίζει να χάνεται όταν αντιληφθεί κάποιος ότι η εμφάνισή του σχεδόν τηλεγραφείται αρκετά δευτερόλεπτα πριν ενώ επίσης δεν θα αργεί να γίνει εμφανές ότι η αποφυγή του είναι μία απλή υπόθεση.
Από την άλλη πλευρά η αίσθηση της κλειστοφοβίας και της horror ατμόσφαιρας είναι πανταχού παρούσα, κάτι που -όπως αναφέραμε και παραπάνω- χρωστάει πολλά και στον τομέα του ήχου. Ακόμα και αν γνωρίζουμε ότι το τέρας βρίσκεται μακριά οι διαρκείς ήχοι από το περιβάλλον (ένα γρύλισμα εδώ, ένα πέσιμο αντικειμένου από την άλλη κ.λπ,.) δίνουν ασταμάτητα την αίσθηση ότι κάποια οντότητα περιφέρεται και καραδοκεί.
Είναι μία απτή περίπτωση παιχνιδιού που δείχνει ότι η μουσική υπόκρουση δεν απαιτείται ώστε να χτιστεί ένταση, αρκεί τα ηχητικά εφέ να κάνουν σωστή δουλειά προς αυτήν την κατεύθυνση. Στον οπτικό τομέα οι διάφορες διακριτές περιοχές του καταφυγίου αποδίδονται με λεπτομέρεια, πείθοντας για το ότι περιφερόμαστε σε μία στρατιωτική εγκατάσταση της εποχής. Παράλληλα, η φρίκη του πολέμου αλλά και της ύπαρξης του τέρατος, περνάει διαρκώς μέσα από διάφορες γκροτέσκες εικόνες που βρίσκουμε μπροστά μας, κυρίως από νεκρούς και κατακρεουργημένους συμπολεμιστές. Αυτές οι ανατριχιαστικές σκηνές έρχονται δίχως υπερβολές και σε τέτοιο ρυθμό ώστε όποτε εμφανίζονται να είναι σε θέση να δημιουργήσουν ένα σφίξιμο.
Παρά τα θέματα της τυπικής A.Ι. του τέρατος αλλά και της ελλιπούς προσπάθειας από την Frictional Games να εξελίξει με ουσιαστικό τρόπο τη συνταγή το Amnesia: The Bunker δεν παύει να αποτελεί μία αξιόλογη survival horror εμπειρία, ιδανική για τους fan του είδους αλλά και για όσους θα θέλουν να ασχοληθούν με μία “συμπυκνωμένη” εμπειρία που αποφεύγει το ξεχείλωμα. Το χρονόμετρο στους τίτλους τέλους έγραψε τεσσεράμισι ώρες, μία σαφέστατα μικρή διάρκεια, ακόμα και για τα δεδομένα του είδους. Εντούτοις, θεωρούμαι ότι ήταν τελικά η κατάλληλη διάρκεια αναφορικά με την απλή αλλά έντονη ιστορία τρόμου και το περιορισμένο -βάσει σχεδιασμού- περιβάλλοντος όπου εξελίχθηκε η περιπέτεια.
Ευελπιστούμε ότι η Frictional Games θα επιμείνει σε αυτό το είδος και έχοντας βρει και πάλι τη φόρμα της αναφορικά με τους κανόνες του horror, στους οποίους κάπως υστερούσε στο Amnesia: Rebirth, θα επανέλθει δριμύτερη με μία ουσιαστική εξέλιξη της φιλοσοφίας που την χαρακτηρίζει πίσω από τα παιχνίδια της.
Το Amnesia: The Bunker κυκλοφορεί από τις 06/06/23 για PC, PlayStation 5, PlayStation 4, Xbox Series X/S και Xbox One. To review code μας παραχώρησε η Frictional Games.
