Την τελευταία δεκαετία, τα παιχνίδια επιβίωσης βίωσαν μια άνθιση δημοτικότητας. Εκτός από τα πολλά indies, το στοιχείο της «against all odds» επιβίωσης άρχισε να διεισδύει και σε άλλα είδη. Τίτλοι όπως τα This War of Mine, Subnautica και State of Decay, ανάμεσα σε άλλους, έβαλαν τους παίκτες σε σκληρές καταστάσεις, αναγκάζοντάς τους να αναζητήσουν πόρους, καταφύγιο, προστασία καθώς και να λάβουν δύσκολες αποφάσεις.
Σε αυτήν την κατηγορία ξεχώρισε και το Frostpunk, που συνδύασε την επιβίωση με την κατασκευή πόλης και μια ανθρώπινη, δραματική αφήγηση. Η αναμενόμενη επιτυχία του Frostpunk, δεδομένου του gaming zeitgeist της εποχής και της ποιότητάς του, οδήγησε στη δημιουργία ενός sequel. Το Frostpunk 2, είναι εδώ, ωστόσο τα πράγματα έχουν αλλάξει αισθητά.
Μεταφερόμαστε σε μια εναλλακτική πραγματικότητα, των αρχών του 20ου αιώνα, περίπου 30 χρόνια μετά την καταστροφική χιονοθύελλα που παίδευσε την ανθρωπότητα σε μια παγωμένη κόλαση. Πιάνοντας το νήμα της ιστορίας από το τέλος του πρώτου παιχνιδιού, αναλαμβάνουμε το ρόλο ενός νέου ηγέτη που καλείται να διαχειριστεί μια πόλη που βρίσκεται σε πορεία ανάκαμψης. Ως εδώ τα πράγματα μοιάζουν επικίνδυνα ίδια με τον προκάτοχό του.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, το Frostpunk 2 υιοθετεί μια πιο στρατηγική προσέγγιση. Αντί να επικεντρώνεται αποκλειστικά στην κατασκευή πόλης (σπίτι-σπίτι, όπως ήταν στο Frostpunk) και στις προσωπικές σχέσεις με τους κατοίκους του New London , εισάγει ένα νέο σύστημα που δίνει έμφαση στην εξερεύνηση και την ανάπτυξη του περιβάλλοντος. Περνάμε, δηλαδή, από τη μίκρο στη μάκρο διαχείριση. Σαν από κοινοτάρχες να γινόμαστε δημάρχοι, τρόπον τινά.
Οι παίκτες καλούνται να καθαρίσουν το παγετώνα, να δημιουργήσουν νέες συνοικίες και να διαχειριστούν τους πόρους με σύνεση και προσοχή. Η λογική παραμένει ίδια, μα αλλάζει εμφανώς η σκοπιά. Η κατασκευή συνοικιών αποτελεί τον πυρήνα του παιχνιδιού. Κάθε συνοικία εξυπηρετεί ένα συγκεκριμένο σκοπό, είτε αυτός είναι η εξόρυξη πόρων είτε η στέγαση των εργατών.
Η εκμάθηση των μηχανισμών γίνεται σχετικά γρήγορα οπότε η κατανόηση των απαιτήσεων κάθε συνοικίας και ο συνδυασμούς των πόρων, που χρειάζεται η αντιμετώπιση των, προδιαγεγραμμένων εμποδίων που βάζει η campaign, σε αρχικό επίπεδο γίνεται εύκολα αντιληπτή. Αυτό δεν κάνει το παιχνίδι εύκολο σε καμία των περιπτώσεων, απλά ο τρόπος και τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεση μας για να προχωρήσουμε γίνονται εύκολα κτήμα του παίκτη.
Η διεπαφή του χρήστη με το Frostpunk 2 ( UI, χρώματα, menus), αν και λειτουργική, αφήνει την αίσθηση ότι χωρούσε αρκετή βελτίωση. Τα μενού με τα μικρά εικονίδια και την οριζόντια κύλιση, μπορούν να γίνουν γρήγορα κουραστικά και να οδηγήσουν σε λάθος εντολές. Επιπλέον, η λευκή απόχρωση, που κυριαρχεί δεν προσφέρει επαρκή αντίθεση με το παγωμένο περιβάλλον του παιχνιδιού.
Πάμε τώρα λίγο να εξετάσουμε πιο διεξοδικά την αλλαγή της εστίασης από τους μεμονωμένους εργαζόμενους στη συνολική διαχείριση της πόλης και πως αλλάζει αυτό την όλη εμπειρία. Αντί να παρακολουθούμε την κατάσταση κάθε εργάτη, αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους ως στατιστικά στοιχεία, ως ένα υποσύνολο που πρέπει να προστεθεί ή να αφαιρεθεί για βγάλουμε το… χειμώνα. Αυτή η αφαίρεση, απλοποιεί από τη μία το gameplay, αλλά μειώνει τον συναισθηματικό αντίκτυπο των αποφάσεών μας, που, όπως σημειώσαμε, αποτελούσε ένα βασικότατο στοιχείο της επιτυχίας του Frostpunk.
Οι δύσκολες επιλογές που καλείται να κάνει ο παίκτης, όπως η επιβολή υποχρεωτικής εργασίας ανήλικων, η χρήση ρομποτικών μελών και η εντατικοποίηση των βαρδιών, μεταξύ άλλων, δεν έχουν το ίδιο συναισθηματικό αποτύπωμα, όπως στο προηγούμενο παιχνίδι. Η έλλειψη προσωπικών ιστοριών και η αδυναμία να δούμε τις συνέπειες των αποφάσεών μας σε ατομικό επίπεδο απομακρύνει τον παίκτη από την ανθρώπινη πλευρά της ιστορίας.
Αυτή η μετατόπιση από τη μικροδιαχείριση στη μακροδιαχείριση είναι μια συνειδητή επιλογή των δημιουργών, ωστόσο, μπορεί να αποξενώσει τους παίκτες που εκτίμησαν την πιο προσωπική προσέγγιση του πρώτου Frostpunk. Το κρύο, όπως και τα κρύα αστεία του γράφοντος, συνεχίζει να αποτελεί μια σταθερή απειλή, ενώ η παραγωγή και η κατανομή των απαραίτητων υλικών, όπως υλικά δόμησης και τροφή, είναι απαραίτητες για την επιβίωση της πόλης.
Η πληροφορία που δίνεται από το παιχνίδι, αναφορικά με τους πόρους που χρειαζόμαστε είναι ξεκάθαρη, καθιστώντςα τον προγραμματισμό των αναγκών βατό. Η διαχείριση της θερμότητας, που ήταν ένα κεντρικό στοιχείο του πρώτου παιχνιδιού, έχει απλοποιηθεί σημαντικά. Αν και εξακολουθεί να είναι σημαντική, έχει γίνει μια διαδικασία ρουτίνας παρά μια συνεχής πρόκληση και δε ξεχωρίζει σε σημαντικότητα σε σχέση με τις άλλες ανάγκες.
Ανάγκες όπως η έλλειψη τροφής, ειδών πολυτελείας και η ποιότητα του αέρα μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση της εγκληματικότητας, των ασθενειών και της δυσαρέσκειας των πολιτών. Το Frostpunk 2 εισάγει νέα κτίρια και νόμους που επιτρέπουν στους παίκτες να αντιμετωπίσουν διάφορες προκλήσεις, αν και απουσία συγκεκριμένων αριθμών για να περιγράψει τις επιπτώσεις των αποφάσεων των παικτών καθίσταται δύσκολο να εκτιμηθεί πλήρως το αποτέλεσμα των επιλογών.
Σε ένα παιχνίδι που βασίζεται στην προσπάθεια του παίκτη να ισορροπήσει λογιστικά του αριθμούς, όταν κάποιες αποφάσεις περιγράφονται εκφραστικά ως «θα επηρεάσει πολύ τον τάδε δείκτη» και όχι αριθμητικά, μας αφήνει κάπως μπερδεμένους. Θα πρέπει να αναφερθεί επίσης ότι η campaign του παιχνιδιού είναι γραμμική και προσφέρει περιορισμένες επιλογές. Αν και τα σενάρια είναι ενδιαφέροντα, η αίσθηση της ελευθερίας θεωρούμε πως είναι ακόμη μικρότερη από τον προκάτοχό του.
Προβλήματα στη σχεδίαση και την υλοποίηση έχει και το σύστημα έρευνας στο Frostpunk 2. Βασικό gameplay εργαλείο μιας και επιτρέπει στους παίκτες να ανακαλύψουν νέες τεχνολογίες, να βελτιώσουν την πόλη τους και να επεκτείνουν τις δυνατότητές τους.
Χωρίζεται σε διάφορες κατηγορίες, καθεμία από τις οποίες αντιπροσωπεύει έναν διαφορετικό τομέα ανάπτυξης της πόλης. Οι παίκτες μπορούν να εξερευνήσουν τεχνολογίες που αφορούν στην εξόρυξη πόρων, την παραγωγή ενέργειας, την υγεία των πολιτών, την κοινωνική ανάπτυξη και πολλά άλλα. Η διάρθρωση του συστήματος είναι κάπως συγκεχυμένη και οι επιλογές που προσφέρονται δεν είναι πάντα ξεκάθαρες.
Η έλλειψη σαφών δεικτών για το κόστος και τα οφέλη κάθε έρευνας δημιουργεί σύγχυση ενώ η σύνδεση τους συστήματος έρευνας με τις διάφορες φατρίες της πόλης, είναι και μοιάζει πολύ ενδιαφέρουσα, έχει όμως και αυτή τα προβλήματά της. Κάθε φατρία έχει τις δικές της προτιμήσεις και προτάσεις για την ανάπτυξη της πόλης και οι παίκτες μπορούν να εξερευνήσουν τεχνολογίες που ευνοούν συγκεκριμένες φατρίες, με στόχο να κερδίσουν την υποστήριξή τους και να περάσουν νόμους που ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντά τους.
Οι παίκτες, όμως, μπορούν εύκολα να χειραγωγήσουν τις φατρίες, υποσχόμενοι να εξερευνήσουν συγκεκριμένες τεχνολογίες χωρίς να έχουν την πρόθεση να τις εφαρμόσουν. Αυτό αποδυναμώνει την πολιτική διάσταση του παιχνιδιού και καθιστά τις αποφάσεις των παικτών λιγότερο σημαντικές (από την άλλη βέβαια, ίσως δίνει και ένα ρεαλιστικό χαρακτήρα, αν αναγκαστείτε να γίνετε ένας «Μαυρογιαλούρος on ice»).
Παρόλο τα θέματα που αναφέραμε η πολιτική διαχείριση αποτελεί και το πιο συναρπαστικό στοιχείο που έχει εισάγει το Frostpunk 2. Η διαχείριση των φατριών προσθέτει μια νέα στρώση πολυπλοκότητας, καθώς οι αποφάσεις που λαμβάνονται επηρεάζουν όχι μόνο την οικονομία και την επιβίωση της πόλης, αλλά και τις σχέσεις μεταξύ των διαφόρων ομάδων.
Πυρήνας της πολιτικής διαχείρισης, και λίκνο των πρώτων «δημοκρατικών διαδικασιών» της κοινωνίας είναι το Συμβούλιο. Εκεί, οι παίκτες προτείνουν νέους νόμους, όπως η βελτιστοποίηση της ποιότητας των παραγόμενων αγαθών ή η έμφαση στην εξερεύνηση της παγωμένης wasteland . Η έγκριση των νόμων εξαρτάται από τις ψήφους των εκπροσώπων των διαφόρων φατριών. Κάθε μέλος της φατρίας μπορεί να υποστηρίξει ή να αντιταχθεί σε έναν νόμο.
Οι αποφάσεις που λαμβάνονται στο Συμβούλιο έχουν άμεσες και σοβαρές επιπτώσεις στην πόλη, καθορίζοντας σε μεγάλο βαθμό την πορεία που θα πάρει η campaign. Ένας νόμος που υποστηρίζεται από μια ισχυρή φατρία μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη παραγωγή, ενώ ένας νόμος που αντιτίθεται από πολλές φατρίες μπορεί να προκαλέσει κοινωνικές αναταραχές.
Καθώς η πόλη σας μεγαλώνει και οι πόροι εξαντλούνται, γίνεται αναγκαία η επέκταση σε νέες περιοχές. Είναι κάτι που θα αναγκαστείτε να κάνετε για να προσχωρήσει το παιχνίδι, είτε το θέλετε είτε οχι. Το Frostpunk 2 σας δίνει τη δυνατότητα να εξερευνήσετε τον παγωμένο κόσμο πέρα από τα όρια της πόλης, αναζητώντας νέες πηγές πόρων και δυνατότητες ανάπτυξης και εμπορικής διασύνδεσης, κάτι που αποτελεί την τρίτη μεγάλη αλλαγή σε σχέση με τον προκάτοχό του.
Αρχικά, χρειάζεται να κατασκευάσετε μια εγκατάσταση εξερεύνησης (οι συνοικίες που λέγαμε πριν). Aπό εκεί, μπορείτε να στείλετε ομάδες για να εξερευνήσουν τον γύρω κόσμο, αναζητώντας νέες πηγές πόρων, όπως ορυχεία, δάση και πετρέλαιο για την ανάπτυξη του κεντρικού λέβητα.
Καθώς οι εξερευνητές σας προχωρούν, θα ανακαλύψετε νέες περιοχές και θα ξεκλειδώσετε νέες δυνατότητες επιστημονικής έρευνας. Θα ιδρύσετε αποικίες, θα κατασκευάσετε δρόμους (ή τελεφερίκ) για να συνδέσετε τις αποικίες σας με την πόλη και θα δημιουργήσετε νέες βάσεις για την εξόρυξη πόρων. Η εξερεύνηση προσφέρει, πέραν των πλεονεκτημάτων για την πόλη σας, μία αίσθηση περιπέτειας και αναμονής, ιδίως εάν οι εξερευνητές σας βρουν πηγές για τον πόρο που έχετε ανάγκη.
Μπορεί να αντιμετωπίσετε κακοκαιρία, επιθέσεις από άγρια ζώα, απειλές από ντόπιους πολέμαρχους κ.α. Επιπλέον, η διαχείριση των αποικιών απαιτεί προσοχή και πόρους. Ουσιαστικά με την εγκαθίδρυση των αποικιών παίρνει σάρκα και οστά το ολοκληρωμένο όραμα των δημιουργών, αφού θα πρέπει να ισορροπήσετε την επάρκεια των πόρων κουνώντας τον «άβακα» αριστερά ή δεξία ανάλογα με τις ανάγκες κάθε περιοχής. Όπως διαπιστώνουμε το Frostpunk 2 δείχνει να λοξοκοιτάζει προς grand strategy μεριά, αλλά μην έχοντας το βάθος των μεγαλύτερων τίτλων και αποποιούμενο μέρος της αρχικής του ταυτότητας, καταλήγοντας κάπου στη μέση συγχυσμένο.
Το Frostpunk 2 είναι ένα παιχνίδι διττής φύσης. Από τη μια πλευρά, προσφέρει μια εμπλουτισμένη εμπειρία με νέες δυνατότητες και μια βαθύτερη -αλλά απρόσωπη-ιστορία. Από την άλλη, δεν καταφέρνει να ξεφύγει πλήρως από τη σκιά του πρώτου τίτλου. Παρόλο που θα βρείτε πολλά στοιχεία για να αγαπήσετε, ορισμένα τμήματα του παιχνιδιού είναι επαναλαμβανόμενα. Συνολικά, το Frostpunk 2 είναι μια αξιοπρόσεκτη προσθήκη στη σειρά, αλλά δεν καταφέρνει να φτάσει τα ύψη του προκατόχου του.
Το Frostpunk 2 κυκλοφορεί από τις 20/09/24 για PS5, PC και Xbox Series. Το review μας βασίστηκε στην έκδοσή του για το PC, με review code που λάβαμε από την Evolve PR.